Tę roślinę znają wszyscy, ale docenia nie każdy. To błąd!

Poznaj jej cenne właściwości i kilka prostych przepisów.
Tę roślinę znają wszyscy, ale docenia nie każdy. To błąd!
fot. materiały prasowe
26.06.2019

W średniowieczu, zanim w Europie pojawiły się cytrusy, używano tej liściastej rośliny przypominającej wyglądem szpinak, do nadawania potrawom kwaskowatego smaku. Kiedy zastąpiły go cytrusy, prawie o nim zapomniano. Ale kilka lat temu znowu powrócił do łask ze względu na swoje właściwości zdrowotne. Sprawdźmy zatem, dlaczego warto jeść szczaw.

Szczaw – gdzie można go znaleźć i jak smakuje?

Szczaw to roślina spotykana w różnych klimatach na całym świecie. Zalicza się do go tej samej rodziny co grykę. Nie kupisz go w supermarkecie, ale możesz znaleźć na targu u lokalnych sprzedawców. Możesz też wybrać się na łąkę i samodzielnie go zerwać. Szczaw jest łatwy w uprawie, więc możesz wysiać go również w przydomowym ogródku.

Swój charakterystyczny kwaśno-cierpki smak roślina zawdzięcza kwasowi szczawiowemu obecnemu również w czarnej herbacie i szpinaku. Im starsze są liście, tym mają większą zawartość kwasu. Lepiej nadają się więc do gotowania niż do jedzenia na surowo. Ze szczawiu przygotujesz pyszny sos do ryby, lekką zupę, smaczną sałatkę - przepis dostępny na stronie https://akademiasmaku.pl/przepis/wiosenna-salatka-ze-szczawiem,3448, a nawet dżem. Roślinę możesz wykorzystać również w celach medycznych.

Szczaw i jego właściwości zdrowotne

Roślina należy do produktów niskokalorycznych, dlatego chętnie wykorzystuje się ją jako smaczny dodatek w dietach redukcyjnych.

Szczaw zawiera cenne witaminy, w tym witaminę C niezbędną m.in. do produkcji kolagenu, ułatwiającą wchłanianie żelaza i przyspieszającą gojenie ran. Roślina jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego. Działa moczopędnie i przeczyszczająco. Może też być serwowana każdemu, kto cierpi na brak apetytu. Szczaw pomaga wyregulować pracę układu trawienia.

Dzięki zawartości witaminy A, szczaw zbawiennie działa na wzrok. Najwięcej witaminy znajduje się w świeżych liściach, dlatego w takiej formie najlepiej je spożywać. W zależności od odmiany, roślina wykazuje działanie bakteriobójcze i przeciwzapalne. Może też pomagać w laktacji i zmniejszać ból związany z karmieniem (kiedy karmiąca mama ma trudności z właściwym odpływaniem mleka).

Liście szczawiu czerwonego pomagają leczyć problemy skórne. W Indiach już 100 lat temu przygotowywano z nich sok i smarowano nim chorobowo zmienione miejsca. Mieszanka działała skutecznie na oparzenia, trądzik, wypryski.

Więcej cennych informacji dowiesz się z artykułu: Szczaw - właściwości i wartości odżywcze

Szczaw – zastosowanie

W naturalnej medycynie liście szczawiu stosowano do zmniejszenia zapalenia zatok. Były używane również do leczenia zapalenia oskrzeli. Nie ma jednak wystarczających dowodów na to, że szczaw pomaga przy tych chorobach i konieczne są dalsze badania, żeby potwierdzić jego skuteczność.

Trudno uznać szczaw za skuteczny środek leczniczy. Jednak z tej rośliny możemy z powodzeniem przygotować wiele smacznych potraw. Szczaw jest delikatnie cierpki w smaku. Dlatego łączy się go z innymi składnikami, żeby wydobyć jego najlepsze walory. Zioło doskonale nadaje się do zup i farszów i pasuje do ryb oraz potraw jajecznych. Kwasowość szczawiu podkreśla smak ryb takich jak łosoś, dorsz, sola. Jest on dobrym towarzyszem skorupiaków. Idealnie komponuje się z krabem i homarem. Wystarczy, że na maśle podsmażymy posiekany szczaw, po tym jak usmażymy już rybę, żeby przygotować szybki i prosty sos. Jeśli wolimy potrawy mięsne, możemy dodać szczaw do pieczonego kurczaka lub prostej sałatki z kozim serem. Liście możemy zblanszować, żeby złagodzić ich intensywny smak.

Sałatka ze szczawiem

Źródło: https://akademiasmaku.pl/przepis/wiosenna-salatka-ze-szczawiem,3448

Szczaw – czy dla każdego jest bezpieczny?

U większości osób szczaw nie wywołuje niepożądanych efektów i spożywany w umiarkowanych ilościach jest bezpieczny. Ze względu na zawartość kwasu szczawiowego odradza się go osobom ze skłonnością do tworzenia się kamieni nerkowych. Szczaw może być uzupełnieniem zbilansowanej diety, ale nie powinien stanowić podstawy żywienia. Kwas szczawiowy upośledza wchłanianie wapnia i magnezu, dlatego roślina spożywana w dużych ilościach może powodować niedobory tych pierwiastków i prowadzić do rozwoju kamieni nerkowych. Porcja dzienna tej rośliny nie powinna być większa niż 50-100 g. Szczaw najlepiej łączyć z pokarmami bogatymi w wapń (np. z mlekiem, jajkami, śmietaną).

Przepisy ze szczawiem, czyli jak smacznie go przyrządzić

Ze szczawiu przyrządzamy najczęściej zupę zabielaną śmietaną z dodatkiem ziemniaków i jajka. Jednak ta kwaskowa w smaku roślina doskonale nadaje się też do przygotowania sosów do ryb, pesto oraz sałatek.

Ponieważ szczaw zawiera kwas szczawiowy, podczas gotowania ciemnieje, a nawet staje się brązowy. Żeby dania ze szczawiu wyglądały apetycznie, roślinę trzeba gotować w aluminiowym lub żeliwnym garnku z płaskim dnem. Nawet wtedy szczaw delikatnie zmieni kolor. W smaku pozostanie jednak taki sam.

Niecodzienny przepis na szczawiowe danie proponuje Aida Mollenkamp, założycielka Salt&Wind. Jej pomysł na wykorzystanie szczawiu w kuchni to szybka pizza z dodatkiem ziemniaków, pora i szczawiowego pesto.

Składniki (4-8 porcji):

  • gotowe ciasto na pizzę lub przygotowana już wcześniej domowa pizza;
  • 1 ząbek czosnku;
  • 1/3 szklanki pokrojonych migdałów;
  • ½ szklanki oliwy z oliwek;
  • 2 szklanki liści szczawiu;
  • starta skórka cytryny;
  • 1 średniej wielkości por;
  • 225 g młodych ziemniaków pokrojonych w cienkie plasterki;
  • ¼ szklanki startego sera pecorino;
  • 225 g sera ricotta;
  • sól, pieprz do smaku/

Przygotowanie pesto szczawiowego:

Czosnek, migdały, 1/3 szklanki oliwy z oliwek, szczyptę soli i świeżo mielony pieprz rozdrabniamy na gładką masę. Dodajemy liście szczawiu i sok z cytryny i dokładnie miksujemy. Jeśli mieszanka jest zbyt gęsta, dolewamy kilka łyżek wody i jeszcze raz dokładnie miksujemy. Dodajemy skórkę z cytryny, sól i pieprz do smaku.

Przygotowanie pizzy:

Piekarnik rozgrzewamy do 220°C. Blachę smarujemy oliwą z oliwek i wstawiamy do piekarnika. Pora kroimy wzdłuż, a następnie w cienkie półksiężyce. Rozgrzewamy 2 łyżki oliwy z oliwek na dużej patelni na średniej temperaturze. Dodajemy pora i przyprawiamy solą i pieprzem. Mieszamy, a następnie dodajemy plasterki ziemniaków. Smażymy ok. 5 minut, aż ziemniaki się przyrumienią i staną się delikatnie miękkie.

Ciasto na pizzę rozwałkowujemy na cienki placek i posypujemy je startym serem. Układamy na nim mieszankę z pora i ziemniaków i kawałki ricotty. Przekładamy pizzę na gorącą blachę do pieczenia. Pieczemy ok. 15-20 min. Wyjmujemy z piekarnika, kroimy na kawałki, a na każdą porcję nakładamy szczawiowe pesto i skrapiamy je oliwą z oliwek.

Dania ze szczawiu to również smaczne przekąski na ciepło, takie jak np. gotowane na maśle rzodkiewki z dodatkiem szczawiu. Do ich przygotowania potrzebujemy:

  • 1 szklanki bulionu lub wody;
  • 1 łyżkę niesolonego masła;
  • 900 g rzodkiewek pokrojonych na ćwiartki;
  • 1 szklanka szczawiu (ok. 450 g);
  • sól, pieprz/

W dużym garnku doprowadzamy do wrzenia bulion lub wodę z dodatkiem masła. Wrzucamy do niego rzodkiewki i gotujemy ok. 15 minut, aż warzywa delikatnie zmiękną, a płyn zgęstnieje. Przyprawiamy solą i pieprzem i przekładamy do płytkiego naczynia. Posypujemy szczawiem i podajemy.

Szczaw jest doskonałym składnikiem wytrawnych potraw, ale znajdziemy też słodkie przepisy z wykorzystaniem tej delikatnie cierpkiej w smaku rośliny.

O poranku możemy zaserwować sobie pożywny zielony koktajl ze szczawiem, truskawkami i awokado. Do zrobienia smoothie potrzebujemy:

  • 2 garści liści szczawiu;
  • sok z 1 cytryny;
  • pulpę z połowy awokado;
  • 3 truskawki;
  • garść lodu;
  • odrobinę wody.

Wszystkie składniki umieszczamy w blenderze i dokładnie miksujemy na gładką masę.

Szczaw i jego wartości odżywcze

Szczaw ma tylko 21 kcal w 100 g i zawiera ok. 2,5 g błonnika (w tej samej ilości). Jest dobrym źródłem witaminy C i A oraz kwasu foliowego i witamin z grupy B (B1 i B2). Zawiera też pierwiastki takie jak: wapń, żelazo, magnez, fosfor, cynk, potas, sód i kwas krzemowy.

Szczaw możemy przygotowywać na różne sposoby i dodawać go do wielu różnych dań. Doskonale smakuje i na zimno podawany w sałatkach, i na ciepło delikatnie zblanszowany lub dodany do sosu.

Źródła:

  • https://www.independent.co.uk/life-style/food-and-drink/recipes/seasonal-recipes-may-how-cook-with-sorrel-a8324046.html
  • https://www.huffpost.com/entry/what-is-sorrel_n_1662188?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly93d3cuZ29vZ2xlLmNvbS8&guce_referrer_sig=AQAAAAn4dkNl7D7mXiSaJs0UaGF3C9e5pzzn1ck1k8XEm4qJCr3H9Suw0gP8sMvKZndUXc7RvcQeMWIQRzn4RaSFtutaq6Gk9JLiN_2XmJAQzRR6vTFGfRiSBGi0Yv-7pYfQso6bTeRLMzKlgKvuB9KTHM9lEeEu8HrSoEhQVQcU90ae
  • https://www.favorablethings.com/21-proven-health-benefits-sorrel/
  • https://www.bbc.co.uk/food/sorrel  

Materiał partnera

Polecane wideo

Komentarze
Ocena: 5 / 5

Polecane dla Ciebie