Rezonans magnetyczny został odkryty przez dwóch niezależnych naukowców – Felixa Blocha i Edwarda Purcella – w 1946 roku. Obu uczonych w 1952 roku uhonorowano Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki za pracę nad rozwinięciem nowych metod w obszarze precyzyjnych magnetycznych metod jądrowych. Na początku rezonans magnetyczny wykorzystywano do badania dyfuzji i do wczesnych lat 80. służył głównie do celów naukowych. Za protoplastę użycia zjawiska w badaniach klinicznych uznaje się Raymonda Vahana Damadiana, który w 1977 roku jako pierwszy dokonał skanowania ciała człowieka do rozpoznania choroby nowotworowej. Rok później założył firmę FONAR, która zajęła się produkcją aparatów do rezonansu magnetycznego. Pierwszy sprzęt pojawił się na rynku w 1980 roku.
Dla polskich radiologów wykorzystanie aparatu do rezonansu było możliwe dopiero na początku lat 90. Pierwszy sprzęt używany do badania pojawił się w Szpitalu Kolejowym w Warszawie-Międzylesiu z inicjatywy ginekologa Włodzimierza Czarneckiego w 1990 roku, a za pioniera badań wykonywanych tą metodą nad Wisłą uznaje się szefa tamtejszego oddziału radiologicznego, prof. Jerzego Waleckiego. Do badania pierwszych pacjentów doszło w 1991 roku. Trzeba zaznaczyć, że w podobnym czasie w Instytucie Fizyki Jądrowej w Krakowie trwały badania nad polskim aparatem.
Dziś w Polsce „pracują” setki aparatów wykorzystywanych do rezonansu magnetycznego. Na czym polega to badanie? Specjalistyczny sprzęt wysyła do ludzkich tkanek silne pole magnetyczne. Co najważniejsze, samo badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne – promieniowanie emitowane przez aparat nie wpływa niekorzystnie na ludzki organizm. Dzięki temu diagnostyka rezonansem magnetycznym to jedna z najbezpieczniejszych metod.
Fot. adobe.stock.com
Samo badanie może trwać od 15 do 90 minut (w zależności od analizowanego obszaru) i nie wymaga od pacjenta dużego zaangażowania. Wykonywane jest w pozycji leżącej – pacjent najczęściej leży na plecach. Niekiedy może być poproszony o wstrzymanie oddechu na pewien czas, o czym informuje odpowiedni personel. Po zakończeniu badany może normalnie funkcjonować i wrócić do wykonywanych na co dzień czynności.
Aby badanie rezonansem magnetycznym było w pełni bezpieczne, a uzyskany wynik wiarygodny, konieczne jest jednak prawidłowe przygotowanie. Co należy przez to rozumieć?
Przeciwwskazania do rezonansu magnetycznego dzieli się na dwie grupy: względne i bezwzględne.
Rezonans magnetyczny jest nieocenionym badaniem w diagnostyce chorób właściwie każdego układu w ludzkim organizmie. Stosuje się je m.in. do oceny:
Badanie wykorzystuje się również przy podejrzeniu choroby nowotworowej czy schorzeń takich jak stwardnienie rozsiane.
Zjawisko rezonansu magnetycznego pomocne jest w diagnostyce schorzeń układu kostnego, ale zyskuje również zastosowanie w terapii takich chorób jak osteoporoza, zwyrodnienia stawów czy osłabienie struktury przestrzennej kości. Technologia wykorzystująca rezonans wspomaga symulację komórek – wspiera odbudowę uszkodzonych lub utraconych tkanek czy kości.
Materiał partnera