Do wysiłku intelektualnego trzeba się dobrze przygotować. Istnieją sposoby, dzięki którym staniemy się wydajniejsze, a nasza praca będzie przynosiła większe efekty. Choć może to brzmieć nieprawdopodobnie, mózg człowieka jest w stanie przetworzyć miliony informacji na sekundę. Czasem jednak nasze możliwości się obniżają, a nauka czy praca umysłowa przychodzą nam z trudem. Na szczęście nic straconego. Pamięć i koncentrację można wzmocnić.
Jesteś tym, co jesz
Dotyczy to również spraw związanych z wysiłkiem intelektualnym. Gdy intensywnie się uczysz albo nad czymś pracujesz, bardzo ważna jest zbilansowana dieta. Należy spożywać produkty bogate w witaminy i minerały, dzięki czemu przesyłane przez neuroprzekaźniki wiadomości będą docierały do mózgu szybciej. Pomogą w tym węglowodany złożone, które trawione są powoli, a które stanowią źródło niezbędnej do pracy mózgu energii. Szukaj ich w pieczywie pełnoziarnistym, owsiance, kukurydzy, kaszy, soczewicy, grochu, musli, brązowym ryżu, fasoli, otrębach, kiełkach czy ziemniakach.
Za prawidłową pracę mózgu odpowiada białko, które buduje wszystkie narządy ludzkiego ciała. Jego niedobór może zaburzyć koncentrację oraz negatywnie wpłynąć na pamięć. Na każdy kilogram masy ciała człowiek potrzebuje ok. 0,5 g białka, choć w okresie intensywnego wysiłku fizycznego i psychicznego to zapotrzebowanie może wzrosnąć. Najlepsze jest białko pełnowartościowe, które zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, czyli te, których organizm nie wytwarza i muszą być dostarczane w pożywieniem. Źródła białka pełnowartościowego to mięso, drób, ryby, mleko, jajka, twaróg, ser (parmezan zawiera aż 40 proc. białka).
To też włącz do diety
Do prawidłowego funkcjonowania mózg potrzebuje żelaza, które m.in. bierze udział w transporcie tlenu do mózgu. Znajdziesz je w natce pietruszki, orzechach, rodzynkach, soi, czerwonym mięsie (zwłaszcza w wątróbce), zielonych warzywach, żółtku jajka, produktach zbożowych czy roślinach strączkowych.
- Wycisz się. Niektórzy twierdzą, że dobrze się im pracuje przy muzyce, ale uwaga: zdaniem badaczy nie pomaga ona w pracy umysłowej. „Słuchanie i uczenie się to dwie różne czynności. Gdy są wykonywane równocześnie, zbytnio obciążają nasz umysł” – zaznacza Lutz Jäncke z Uniwersytetu w Zurychu.
- Usuń ze swojego otoczenia przedmioty, które cię rozpraszają. Poproś domowników, aby ci nie przeszkadzali. Skup się na jednym zadaniu i przejdź do kolejnego dopiero wtedy, gdy skończysz poprzednie.
- Ucz się nowych umiejętności – udowodniono, że korzystnie wpływają one na pamięć i koncentrację. Może być to nauka języka obcego, gra na instrumencie itp.
Ewa Podsiadły-Natorska
Doskonale na pamięć i koncentrację wpływa lecytyna, naturalna substancja niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego; jej działanie jest wszechstronne. Lecytyna obecna jest w żółtku jaja, rzepaku, soi, fasoli, orzechach włoskich, fistaszkach, wątrobie, kiełkach pszenicy. Lecytynę jako dodatek do żywności rozpoznamy po kodzie E322.
W diecie powinny się też znaleźć: kakao, orzechy laskowe, pomidory, winogrona, banany, brzoskwinie, drożdże (bogate źródło witamin z grupy B), suszone owoce, gorzka czekolada, szczypiorek, nasiona dyni, jogurty i kefiry, owoce morza, zdrowe oleje roślinne (lniany, rzepakowy, rydzowy, sojowy).
Mózg będzie pracował jak należy, jeśli paliwo będzie mu dostarczane regularnie. Jeść trzeba co trzy, cztery godziny. Pamięć i koncentrację obniży również odwodnienie organizmu – każdego dnia należy przyjmować dwa litry płynów; ilość ta uwzględnia również wodę z soków, zup, owoców itp. Należy natomiast unikać słodyczy w nadmiarze i tłustego jedzenia – takie produkty obniżają koncentrację, sprzyjają ospałości i spadkom uwagi. Posiłki nie powinny być zbyt obfite.
Sen i ruch
Żeby umysł funkcjonował jak należy, niezbędny jest wypoczynek. Codziennie należy przesypiać 7-9 godzin; ważne, aby pokój, w którym śpimy, przed położeniem się do łóżka solidnie wywietrzyć. Dzięki nieprzerwanemu odpoczynkowi mózg się regeneruje i dotlenia. Jeśli w trakcie intensywnego wysiłku intelektualnego czujesz, że opadasz z sił, utnij sobie drzemkę, ale nie dłuższą niż 30 minut.
Konieczna jest aktywność fizyczna, chociażby w stopniu umiarkowanym. Najlepiej, żeby był to ruch na świeżym powietrzu, co zapewni twojemu organizmowi odpowiednią dawkę tlenu. Ruch to dobry sposób na przerwę i odreagowanie, jeśli dużo się uczysz albo intensywnie pracujesz.
Szybki spacer bardziej cię pobudzi niż kolejna filiżanka kawy lub napoje energetyczne. A jeśli mowa o kawie – uważaj! Organizm szybko się do niej przyzwyczaja, więc im więcej jej spożywasz, tym mniejsze jest jej pobudzające działanie. Lepiej pić zieloną herbatę, soki bez cukru oraz wodę.
Są jeszcze inne sposoby na wzmocnienie pamięci i koncentracji. Oto one:
- Rozwiązuj krzyżówki, sudoku, układaj puzzle itp. W ten sposób zmuszasz swój mózg do wysiłku, co jest dla niego najlepszym treningiem.
- Jak najwięcej czytaj. Dzięki książkom można przez długie lata zachować sprawność umysłową. Nawet czytanie dla przyjemności i relaksu pobudza do pracy neurony i tym samym pomaga utrzymać kondycję mózgu na wysokim poziomie.