Zespół Wstrząsu Toksycznego jest chorobą niezwykle rzadką. Wywołuje ją gronkowiec złocisty, a właściwie wytwarzana przez niego toksyna TSST-1. Dopóki organizm ludzki syntetyzuje odpowiednią ilość przeciwciał skierowanych przeciwko tej toksynie, bakteria nie daje o sobie znać. Jeśli jednak poziom naszej odporności jest obniżony – a dzieje się tak z różnych przyczyn – działanie TSST-1 może zakończyć się dla chorego nawet śmiercią. U 90% populacji przeciwciała przeciwko toksynie pojawiają się dopiero w wieku dorosłym, dlatego na TSS (Toxic Shock Syndrome) chorują najczęściej dzieci i młodzież.
Choroba została po raz pierwszy opisana w 1978, ale znana stała się dopiero dwa lata później, kiedy licznie zaczęły na nią chorować miesiączkujące kobiety. Również obecnie blisko połowa przypadków zachorowania na Zespół Wstrząsu Toksycznego jest związana z menstruacją. Dlaczego tak jest?
Przyczyny TSS
Zespół Wstrząsu Toksycznego występuje często u kobiet, które stosują tampony dopochwowe. W trakcie miesiączki odporność organizmu ulega nieznacznemu obniżeniu, a krew gromadząca się w tamponie staje się znakomitą pożywką dla namnażającego się gronkowca. Współdziałanie tych dwóch czynników sprzyja rozwojowi TSS.
Choroba występuje jednak również w innych przypadkach, np. po poronieniu septycznym; w okresie połogu; w wyniku powikłania po zabiegach – zwłaszcza ginekologicznych oraz jako skutek stosowania mechanicznych środków antykoncepcyjnych, takich jak prezerwatywy czy wkładki wewnątrzmaciczne.
Najczęstsze objawy TSS
Zespół Wstrząsu Toksycznego objawia się zazwyczaj wysoką gorączką (powyżej 39 stopni), biegunką, wymiotami, plamistym zapaleniem skóry, zawrotami głowy, swędzeniem i pieczeniem pochwy oraz zapaleniem błon śluzowych gardła, nosa i spojówek. Jeśli więc nagle podczas miesiączki poczujesz się źle i wystąpią u ciebie któreś z powyższych objawów, powinnaś natychmiast zgłosić się do szpitala. Warto wtedy zgłosić lekarzowi, że masz miesiączkę i obawiasz się, że to może być TSS.
Jak leczyć Zespół Wstrząsu Toksycznego?
Leczenia nie da się przeprowadzić w warunkach domowych, ponieważ wymagana jest do tego obecność specjalisty. Lekarz najpierw oczyszcza miejsce, w którym jest wytwarzana toksyna (choroba może być bowiem wywołana także przez rany skórne lub odmrożenia), podaje płyny, wyrównuje poziom jonów w organizmie, stosuje antybiotyki. W ciężkich przypadkach podaje się także immunoglobuliny, czyli przeciwciała przeciwko toksynom gronkowca.
Niestety osoby, które przebyły chorobę, nie nabywają stałej odporności. Dlatego kobieta, u której wystąpiło TSS, w przyszłości powinna całkowicie zrezygnować ze stosowania mechanicznych środków antykoncepcyjnych oraz tamponów.
Warto też wiedzieć, że około 2% przypadków TSS związanych z miesiączką kończy się śmiercią. Jeśli choroba jest spowodowana inną przyczyną, leczenie okazuje się nieskuteczne w około 5% przypadków.
O czym koniecznie należy pamiętać?
Jeśli podczas menstruacji nie czujesz się komfortowo w podpasce i wolisz stosować w tych dniach tampony - pamiętaj, aby zmieniać je średnio co 3-4 godziny, w zależności od tego, jak obfite masz krwawienie. Staraj się także unikać tamponów super chłonnych – stosuj raczej te mini lub normal, a na noc zdecyduj się mimo wszystko na podpaskę.
Gabriela Mostowicz – Zamenhof
Zobacz także:
PIERWSZA MIESIĄCZKA: Porady dla mamy i jej nastoletniej córki
Zażenowanie, wstyd, strach przed nieznanym – właśnie te emocje najczęściej towarzyszą pierwszej miesiączce.
Porada ginekologa: Pierwszy miesiąc ciąży – jak rozpoznać jej objawy?
Sadzisz, że możesz być w początkowej fazie ciąży? Przeczytaj, jakie są jej pierwsze objawy!