Rak szyjki macicy jest drugim po raku piersi najczęściej występującym nowotworem wśród Europejek. Specjaliści oceniają, że w 2005 roku na tę chorobę zmarło prawie 260 tys. kobiet. Co roku z tego powodu życie traci prawie dwa tysiące Polek. To połowa liczby kobiet, którym stawia się tę diagnozę.
Za raka szyjki macicy odpowiedzialny jest wirus HPV, czyli brodawczak ludzki. Łatwo się nim zarazić, występuje niezwykle często. Niespełna sześć lat temu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej odnotowano pięć i pół miliona nowych zakażeń wirusem HPV.
Co ciekawe, zakażenia znanym wirusem HIV, wywołującym AIDS, wystąpiły w tym samym okresie tylko u 20 tysięcy osób! Specjaliści przyjmują, że połowa aktywnych seksualnie ludzi na różnym etapie życia ulega zakażeniu tym wirusem – przenosi się on bowiem tylko drogą płciową. Niezwykle narażone na zarażenie są osoby do 30. roku życia, które prowadzą aktywne życie seksualne – zwłaszcza gdy miały kilku partnerów.
Jakie jeszcze czynniki zwiększają ryzyko rozwoju raka szyjki macicy? Wczesny wiek rozpoczęcia współżycia - do zakażenia znacznie łatwiej dochodzi u osób młodych, bo nie osiągnęły one jeszcze pełnej dojrzałości biologicznej. Ryzyko wzrasta u osób palących papierosy – spowodowane jest to uszkadzaniem DNA komórek. Specjaliści alarmują, że jednym z niewybaczalnych błędów jest ignorowanie objawów i wstyd przed zgłoszeniem się do lekarza. Inne czynniki to również: wcześniejsze fizyczne i psychiczne dojrzewanie młodzieży przy jednoczesnym opóźnieniu dojrzałości społecznej, rozwój turystyki, zwiększająca się mobilność Polaków oraz obywateli krajów sąsiednich, rozwój prostytucji.
By w porę wykryć wirus HPV, należy regularnie poddawać się badaniom cytologicznym. To podstawa dla każdej dbającej o swoje zdrowie kobiety. Wczesne wykrycie zmian przedrakowych pozwala całkowicie wyleczyć chorobę. Dlatego cytologię warto wykonywać co roku (nie rzadziej niż co trzy lata!). Drugą formą profilaktyki są szczepionki, polecane przede wszystkim młodym dziewczętom między 11. a 18. rokiem życia, zwłaszcza tym, które nie rozpoczęły jeszcze współżycia seksualnego.
Nie oznacza to jednak, że nie warto się szczepić w późniejszym wieku, gdy jest się aktywnym seksualnie. Po prostu osoby przed inicjacją nie są zakażone wirusem HPV, stąd największa skuteczność szczepionki. Co ciekawe, preparat wskazany jest również dla chłopców w wieku od 9 do 15 lat. Dzięki temu w przyszłości nie będą oni zakażali swoich partnerek. Szczepionka chroni ich również przed brodawkami narządów moczowo-płciowych.
Niestety, wiele osób odstrasza wysoka cena szczepionki. Jedna dawka, w zależności od miejsca nabycia, kosztuje średnio 500 zł. Należy przyjąć trzy dawki, a szczepienie nie jest refundowane. Chroni na co najmniej pięć lat, choć specjaliści twierdzą, że na dłużej. Dlatego tak ważne jest poddawanie się badaniom cytologicznym, nawet po szczepieniu.
Przed rakiem szyjki macicy w pewnym stopniu możemy uchronić się same. Pierwszym sposobem jest stosowanie prezerwatyw. To, rzecz jasna, ochrona niepełna, ale istotna. Podobnie jest z partnerem – współżycie seksualne z jedną osobą, bez częstych zmian, jest jedną z polecanych profilaktyk.
Jeśli jesteś zainteresowana szczepionką przeciwko wirusowi HPV, odwiedź stronę www.hpv.pl i kliknij w zakładkę „znajdź punkty szczepień”.
Większość chorób, nawet tych najgroźniejszych dla zdrowia, może zostać wyleczonych pod warunkiem regularnych badań. Dlatego mając lat…
- 20, pamiętaj o: cytologii ok. 21 roku życia i powtarzaj ją co roku; USG piersi – po 25. roku życia, co miesiąc sama badaj piersi; USG przezpochwowym – po 20. roku życia, powtarzaj nie rzadziej niż co dwa lata; sprawdzeniu poziomu cukru – po 25. roku życia co najmniej raz na trzy lata. Pamiętaj, że cukrzyca może rozwijać się bezobjawowo przez wiele lat, niszcząc w tym czasie serce, wzrok czy nerki!
- 30, pamiętaj o: cytologii co dwa - trzy lata, mammografii – na pierwsze badanie piersi zgłoś się między 35. a 39. rokiem życia; USG przezpochwowym – co dwa lata.
- 40, pamiętaj o: cytologii co trzy lata, mammografii – po 40. roku życia powtarzaj ją co dwa lata, po menopauzie raz w roku; sprawdzeniu poziomu cukru we krwi – co trzy lata; badaniach na krew utajoną w kale – raz na pięć lat oraz o badaniu wzroku – koniecznie po 45. roku życia (powtarzaj co pięć lat).
Ewa Podsiadły
Zobacz także:
Zadbaj o swoje piersi i regularnie rób badania kontrolne. Nowotwór można pokonać, pod warunkiem, że zostanie wcześnie wykryty. Wiedzą o tym Kylie Minogue, Cynthia Nixon i Toni Braxton.
Płód jest dla organizmu matki niczym pasożyt. Łożysko to odpowiednik komórek rakowych. Ta wiedza może pomóc naukowcom w walce z nowotworami.