Co to jest przepuklina – wszystko co warto o niej wiedzieć

Przepuklina to przemieszczenie się narządu lub jego fragmentu poza jamę ciała, w której prawidłowo występuje (najczęściej jamę brzuszną) przez otwór naturalny lub nabyty.
Co to jest przepuklina – wszystko co warto o niej wiedzieć
20.01.2023

Skutkiem tego jest utworzenie się patologicznego uwypuklenia lub guzka, który może być niewidoczny w spoczynku i może pojawiać się podczas wysiłku, np. w trakcie wstawania lub kaszlu.

Według niektórych statystyk choroba ta dotyczy nawet 20% społeczeństwa i najczęściej wymaga leczenia operacyjnego. Szacuje się, że w Polsce co roku przeprowadza się około 40 tysięcy operacji przepukliny, a w Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej – ponad 2 miliony zabiegów rocznie. Mając na uwadze powszechność tego problemu, należy pamiętać o wczesnym zgłoszeniu się na wizytę lekarską w przypadku pojawienia się niepokojących dolegliwości.

Podstawowe typy przepuklin

Istnieje wiele klasyfikacji przepuklin, jednak podstawowy podział opiera się na określeniu miejsca ich powstawania. Używany jest on w każdym opisie takiej zmiany i obejmuje przepukliny:

  • rozworu przełykowego,
  • przeponowe,
  • cewy nerwowej,
  • brzuszne, w tym m.in.:
    • pachwinowa (skośna, prosta lub mosznowa),
    • udowa,
    • pępkowa,
    • kresy białej,
    • w bliźnie pooperacyjnej.

Z klinicznego punktu widzenia bardzo ważne jest także określenie odprowadzalności przepukliny brzusznej. Klasyfikacja ta warunkuje wskazania do operacji w trybie pilnym. Wyróżniamy zatem:

  • przepukliny odprowadzalne – cofają się samoistnie lub pod wpływem niewielkiego ucisku,
  • przepukliny nieodprowadzalne – odprowadzenie przepukliny jest niemożliwe, wśród nich wymienia się dwa szczególne stany:
    • uwięźnięcie przepukliny – wąskie wrota uniemożliwiają jej odprowadzenie, jeśli trwa dłuższy czas, może prowadzić do zaburzeń drożności przewodu pokarmowego i stopniowego zaburzenia ukrwienia jelita, szczególnie podczas kaszlu czy wysiłku fizycznego,
    • zadzierzgnięcie przepukliny – zaciśnięcie wrót przepukliny na jej zawartości, prowadzące do nagłej niedrożności i niedokrwienia narządu.

Przyczyny powstawania przepuklin i profilaktyka

Przepukliny mogą być wrodzone (obecne od urodzenia) lub nabyte w ciągu życia. Do powstawania przepuklin predysponuje wiele czynników, spośród których największe znaczenie mają skłonności anatomiczne, zaburzenia budowy kolagenu oraz zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej, którego przyczyną mogą być:

  • długotrwałe zaparcia, parcie na stolec, nieprawidłowa dieta,
  • wysiłek podczas oddawania moczu,
  • praca fizyczna, szczególnie związana z dźwiganiem ciężkich przedmiotów,
  • przewlekły kaszel,
  • kichanie,
  • nadwaga lub otyłość,
  • ciąża i poród.

Przepukliny częściej występują u mężczyzn niż u kobiet, a ryzyko ich rozwoju wzrasta wraz z wiekiem. Mając na uwadze czynniki ryzyka, zapobieganie ich tworzeniu opiera się przede wszystkim na prowadzeniu zdrowego stylu życia, opartego na odpowiedniej diecie bogatej w owoce i warzywa, codziennej i regularnej aktywności fizycznej oraz przyjmowaniu dużej ilości płynów.

Objawy przepuklin

Początkowo przepuklina może być bezobjawowa lub mogą występować mało charakterystyczne dolegliwości, które łatwo przeoczyć i zbagatelizować. Zalicza się do nich uczucie pewnego rodzaju dyskomfortu, a czasami nawet ciągnięcia i pieczenia w tej okolicy.

Jednak podstawowym i najbardziej charakterystycznym objawem przepukliny jest widoczny i wyczuwalny guz w postaci wybrzuszenia, które nieleczone może powiększać się z czasem. Wraz ze wzrostem zmiany mogą pojawiać się także dolegliwości bólowe, nasilające się podczas aktywności fizycznej. Uwypuklenie może być zlokalizowane w powłokach skórnych (przepuklina zewnętrzna) lub może być niewidoczne i kierować się do innej jamy wewnątrz ciała (przepuklina wewnętrzna).

Kiedy przepuklina stwarza niebezpieczeństwo?

Szczególnym stanem zagrożenia życia jest zadzierzgnięcie przepukliny. W jej przebiegu dochodzi do nagłej niedrożności i niedokrwienia, prowadzącego nawet do martwicy. Sytuacja ta jest wskazaniem do operacji w trybie pilnym.

Objawy zadzierzgnięcia to: nagły, silny ból w okolicy przepukliny, zaczerwienienie, obrzęk i nadmierne ucieplenie skóry nad przepukliną oraz objawy ogólne – nudności i wymioty, zatrzymanie gazów i stolca. Stan chorego szybko się pogarsza.

Leczenie i możliwe powikłania przepuklin

Podstawowym i najczęstszym sposobem leczenia jest operacja przepukliny, która opiera się na odprowadzeniu zawartości worka przepuklinowego, zamknięciu wrót i wzmocnieniu ściany jamy. Zabieg wykonuje się metodą napięciową lub beznapięciową z użyciem odpowiednich siatek w znieczuleniu ogólnym, podpajęczynówkowym lub miejscowym. Kwalifikację do operacji przeprowadza chirurg w oparciu o wywiad i badanie fizykalne pacjenta.

Uzupełnieniem leczenia zabiegowego jest zdrowy styl życia, dieta bogatoresztkowa, regularna aktywność fizyczna i zmniejszenie masy ciała. Dawniej stosowano także pasy przepuklinowe, ale obecnie jest to metoda rzadko stosowana.

Powikłaniem przepukliny może być: zadzierzgnięcie przepukliny, nawrót przepukliny oraz typowe powikłania pooperacyjne, tj. rozejście się rany, zakażenia miejsca operowanego czy zaburzenia czucia powierzchownego.

 

Źródła:

  1. https://www.mp.pl/pacjent/choroby/165551,przepukliny-brzuszne
  2. https://www.medonet.pl/zdrowie,czym-jest-przepuklina--rodzaje-i-leczenie-przepuklin,artykul,1734448.html
  3. https://egzaminlek.pl/blog/przepukliny/2
  4. https://plusmed.info.pl/przepuklina-czym-jest-i-jakie-sa-jej-rodzaje/
  5. https://www.allecco.pl/artykuly/przepuklina-objawy-leczenie-zapobieganie.html
  6. https://podyplomie.pl/chirurgia/25148,przepuklina
  7. https://pl.wikipedia.org/wiki/Przepuklina_uwi%C4%99%C5%BAni%C4%99ta

Artykuł sponsorowany

Komentarze
Ocena: 5 / 5

Polecane dla Ciebie