Wielu największych myślicieli usiłowało zrozumieć i oswoić złożoność ludzkiej osobowości. Freud np. twierdził, że ludzi można zaklasyfikować do konkretnych kategorii na podstawie tego, jaki otwór ciała dostarcza im najwięcej przyjemności. Francis Galton dla odmiany badał wypukłości na czaszce, a Jung uważał, że charakter człowieka zależy wyłącznie od położenia gwiazd w chwili jego narodzin.
Zdaniem współczesnych psychologów tajemnica ludzkiego umysłu kryje się jednak zupełnie gdzie indziej, a mianowicie w naszym języku. Aby potwierdzić tę hipotezę przez wiele lat różne grupy uczonych układały listę przymiotników, którymi można określić cechy charakteru. Początkowo lista składała się z 4 tysięcy określeń, potem zawężono ją do dwustu, a w latach 90. XX wieku oficjalnie potwierdzono istnienie zaledwie pięciu podstawowych wymiarów ludzkiej osobowości. Przez pewien czas funkcjonowało dla nich różne nazewnictwo, jednak obecnie przyjęte nazwy to: „otwartość”, „sumienność”, „ekstrawersja”, „ugodowość” i „neurotyczność”. Każdy wymiar ma przy tym wartości niskie i wysokie, a charakter danego człowieka określa się właśnie na podstawie takiej skali.
Na czym więc polegają owe wymiary osobowości i co oznacza wysoka lub niska wartość w danej skali? Na początek przejrzyj tabelę, która znajduje się poniżej i zaznacz odpowiedzi, które pasują do ciebie najbardziej (od „nie zgadzam się całkowicie” do „zgadzam się całkowicie”).
Następnie podlicz swoje punkty na podstawie poniższych wskazówek:
Otwartość
Suma punktów zdań 5 i 10: __
Poziom niski (10 i mniej); Poziom wysoki (ponad 10)
Sumienność
Suma punktów zdań 3 i 8: __
Poziom niski (11 i mniej); Poziom wysoki (ponad 11)
Ekstrawersja
Suma punktów zdań 1 i 6: __
Poziom niski (9 i mniej); Poziom wysoki (ponad 9)
Ugodowość
Suma punktów zdań 2 i 7: __
Poziom niski (10 i mniej); Poziom wysoki (ponad 10)
Neurotyczność
Suma punktów zdań 4 i 9: __
Poziom niski (9 i mniej) Poziom wysoki (ponad 9)
Pamiętaj, że odkrycie swojego typu charakteru nie tylko pomaga zdać sobie sprawę z własnych ograniczeń, ale przede wszystkim uświadamia problemy, jakie ze względu na różnice między typami pojawiają się w związkach czy w relacjach ze znajomymi. Znając swój typ osobowości, możemy więc rozpocząć pracę nad sobą.
Rozwiązanie:
Otwartość: Osoby o wysokim poziomie otwartości mają wyobraźnię i są bardzo kreatywne, jednak łatwo ulegają nudzie i wciąż potrzebują nowych bodźców i zajęć. Osoby o niskim poziomie otwartości są z kolei bardziej praktyczne i zachowawcze. Wolą postępować według utartych schematów i znanych reguł, a problemy rozwiązują stopniowo.
Sumienność: Osoby o wysokim poziomie sumienności są bardzo dobrze zorganizowane i obowiązkowe. Najlepiej czują się w sytuacjach przewidywalnych, nie lubią niespodzianek. Osoby o niskim poziomie sumienności są bardziej swobodne, cenią sobie luz i spontaniczność. Łatwo przychodzi im cieszenie się życiem, ale w sytuacjach wymagających samodyscypliny zazwyczaj wymagają wsparcia.
Ekstrawersja: Osoby o wysokim poziomie ekstrawersji lubią przebywać w towarzystwie innych ludzi, ich ulubioną porą na wszelką aktywność jest wieczór i najbardziej motywuje je wizja nagrody, a nie kary. Osoby o niskim poziomie ekstrawersji są z kolei samotnikami. Najlepszą porą na aktywność jest dla nich poranek i łatwiej je do czegoś skłonić, grożąc karą, a nie obiecując nagrodę.
Ugodowość: Osoby o wysokim poziomie ugodowości są bardzo ufne, przyjacielskie, chętnie pomagają innym i są łatwe we współpracy, jednak czasami bywają zbyt naiwne. Z kolei osoby o niskim poziomie ugodowości są bardziej agresywne, lubią rywalizację, nie boją się mówić prawdy prosto w oczy i często bywają bezkompromisowe.
Neurotyczność: Osoby o wysokim poziomie neurotyczności bardzo łatwo się stresują i mają duże skłonności do niepokoju. Kiedy spotka ich jakaś nieprzyjemna sytuacja, bardzo trudno im się z niej otrząsnąć. Osoby o niskim poziomie neurotyczności są natomiast bardziej wyluzowane, mniej się przejmują i denerwują na co dzień, a sytuacje stresujące odbierają raczej w kategoriach wyzwania.
W drugiej części artykułu, która ukaże się już jutro, dowiesz się m.in. o co pytać innych ludzi, aby szybko dowiedzieć się, jaki mają charakter i czy warto przebywać w ich towarzystwie.
Maja Zielińska
JUŻ JUTRO CZĘŚĆ DRUGA!
Źródła:
Richard Wiseman, 59 sekund. Pomyśl chwilę, zmień wiele, Warszawa 2010.
Zobacz także:
Jak z szarej myszki przeistoczyć się w pewną siebie kobietę? CZĘŚĆ 1.
Każda z nas miewa czasem gorsze dni i myśli, że jest do niczego. Tę swoistą spiralę negatywnych uczuć można jednak przełamać.
Jak z szarej myszki przeistoczyć się w pewną siebie kobietę? CZĘŚĆ 2.
Każda z nas miewa czasem gorsze dni i myśli, że jest do niczego. Tę swoistą spiralę negatywnych uczuć można jednak przełamać.