Nieważne, ile mają lat, gdzie mieszkają i jak zarabiają. Łączą ich trudy dzieciństwa i te same bolące wspomnienia. Mowa o Dorosłych Dzieciach Alkoholików – osobach, które wychowywały się w rodzinie, gdzie co najmniej jedno z rodziców było uzależnione od alkoholu. Termin ten określa również samopomocowe grupy wsparcia, które po raz pierwszy powstały w latach 70. ubiegłego wieku w USA i wzorowane były na działaniach Anonimowych Alkoholików. W 1983 roku powstało nawet Narodowe Stowarzyszenie Dzieci Alkoholików, którego głównym zadaniem było uświadomienie społeczeństwu, że Dzieci wyrastające w rodzinie alkoholowej borykają się z depresjami oraz trudnościami w kontaktach międzyludzkich, a w życiu dorosłym - z kłopotami w pełnieniu roli rodzica.
W Polsce po raz pierwszy dyskusję o DDA wywołał w latach 80. prof. Jerzy Mellibruda, który odkrył, że blisko 40% polskiego społeczeństwa to DDA. Ostatecznie, w 1986 roku powstała pierwsza w Polsce grupa Dzieci Anonimowych Alkoholików.
Na pytanie, kim są DDA, sami zainteresowani odpowiadają, że:
„Środowisko wypaczyło nasze myślenie o nas samych i o otaczającym nas świecie. Widząc siebie w krzywym zwierciadle informacji i sygnałów dawanych nam przez naszych rodziców, uwierzyliśmy, że jesteśmy "nie w porządku". Zostaliśmy pozbawieni naszej autentycznej tożsamości i zaczęliśmy szukać sposobów na dobre samopoczucie. Chociaż wyglądamy jak dorośli, nadal zachowujemy się jak Dzieci i pozwalamy, aby inni mieli wpływ na nasze myślenie o sobie, nasze poczucie własnej wartości i nasze szczęście. Nasze nieprawidłowe myślenie było przyczyną tego, że podejmowaliśmy decyzje, które nas niszczyły. Dlatego też chcemy przestać poprawiać własne samopoczucie nieskutecznymi zachowaniami, nadużywaniem innych ludzi, seksem, substancjami odurzającymi, manią posiadania, manią sukcesu, pieniędzmi, itp.”*
Celem spotkań i wzajemnej pomocy wśród DDA jest pokonanie bolącej przeszłości oraz nauczenie się, jak żyć i reagować jak dorosły, nie jak dziecko. Ich myślą przewodnią jest zdanie, że trudne dzieciństwo nie usprawiedliwia, a zobowiązuje. Zobowiązuje do wyjścia z izolacji, wzięcia odpowiedzialności za własne życie oraz zahamowania rozwoju wewnętrznych cierpień i urazów. A bez wsparcia DDA rozpoczęcie nowego życia oraz zapomnienie o trudach dzieciństwa jest niemożliwe. Ze statystyk wynika, że duża część Dzieci alkoholików sama zaczyna pić albo zostaje partnerem osoby uzależnionej. Wszyscy jednak noszą w sobie piętno przykrych wspomnień, które uniemożliwiają im normalne funkcjonowanie w społeczeństwie. Wśród najbardziej widocznych symptomów DDA wymienia się trudności w nawiązywaniu relacji międzyludzkich, impulsywne podejmowanie nieprzemyślanych decyzji, nadmierną odpowiedzialność lub jej kompletny brak, wysoki poziom samokrytyki, problemy z realizacją wyznaczonych planów, doskwierające poczucie niższości, nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach stresowych, agresywność oraz stany lękowe i depresyjne.
Paradoksalnie, są to nie tylko cechy DDA, ale również ich rodziców - alkoholików. Bo choć w momencie, gdy współuzależnione dziecko wychodzi z domu i obiecuje sobie, że jego życie będzie wyglądało zupełnie inaczej niż dotychczas, to powiela schematy, które zna z dzieciństwa. Złaknione miłości, szczęścia i poczucia bezpieczeństwa, w pełni dostosowuje się do innych oraz robi wszystko, aby uniknąć kłótni i konfliktów. W konsekwencji, wchodzi w chore, toksyczne związki, nie widząc przyczyny swoich dorosłych problemów w nieudanym dzieciństwie.
Jedynym ratunkiem dla Dorosłego Dziecka Alkoholika jest udział w terapiach samopomocowych. Można tam znaleźć wsparcie ze strony osób, które doświadczyły podobnych przeżyć w dzieciństwie, a dzięki temu lepiej potrafią zrozumieć tłamszone przez lata złość, bunt i cierpienie.
Niestety, osoby, które wychowywały się w rodzinach alkoholowych, za późno szukają pomocy, bo najczęściej dopiero między 35. a 40. rokiem życia. Główną winę za taki stan rzeczy ponosi kulejący w Polsce system wsparcia dla DDA oraz niska świadomość społeczna dotycząca skutków wyrastania w rodzinie alkoholowej.
* Cytat z „12 Kroków dla Dorosłych Dzieci z uzależnieniowych i innych rodzin dysfunkcyjnych”
Gdzie szukać pomocy?
dda.pl
zza.fora.pl