RAPORT: Depresja wśród nastolatków

Statystki szokują. Szacuje się, że nawet co trzeci polski nastolatek ma objawy depresji!
RAPORT: Depresja wśród nastolatków
fot. Unsplash
14.10.2017

Jeszcze ćwierć wieku temu uważano, że depresja jest schorzeniem dotykającym tylko dorosłych, ponieważ u dziecka mechanizmy poznawcze są zbyt słabo rozwinięte, by nękało go przewlekłe przygnębienie. Dziś nikt nie ma wątpliwości, iż zaburzenie depresyjne dotyczą również bardzo młodych ludzi. Jak wynika z opublikowanego kilka lat temu raportu WHO, czyli Światowej Organizacji Zdrowia, depresja jest głównym powodem występowania chorób i niepełnosprawności u dzieci i nastolatków, a samobójstwo to jedna z trzech najczęstszych przyczyn śmierci osób w wieku 10-19 lat.

Szacuje się, że objawy depresji występują nawet u co trzeciego młodego Polaka. „Cierpienie jest nie do opisania. Zbudowane na bazie mieszanki lęku i agresji szarpie człowieka na różne strony. Rozsadza głowę, otępia, dusi w gardle. Nie pozwala spać, odbiera zmysły. Wciąga w czeluść wypełnioną przerażającą samotnością. Odbiera nadzieję i sens życia. Gdy cierpienie przekracza siły, jakimi człowiek dysponuje, dochodzi do próby samobójczej. Najmłodszy samobójca, z jakim miałam do czynienia, miał sześć lat. Było to przed wielu laty. Dziś jestem przekonana, że ten chłopiec miał depresję” – mówi w rozmowie z „Wysokimi Obcasami” prof. dr hab. med. Hanna Jaklewicz, specjalistka psychiatrii dzieci i młodzieży i psychoterapeutka.

Każdego roku życie odbiera sobie ponad 700 polskich nastolatków, a ta liczba z każdym rokiem rośnie. Specjaliści nie mają wątpliwości, że w wielu przypadkach do podjęcia takiej dramatycznej decyzji pcha młodego człowieka rozwijająca się przez dłuższy czas depresja. Cierpiał na nią m.in. 14-letni Kacper z Gorczyna, którego samobójstwo wstrząsnęło we wrześniu całą Polską. Chłopiec był prześladowany przez rówieśników, słyszał od nich, że „ma inną orientację, inaczej się ubiera”. Powiesił się krótko po rozpoczęciu roku szkolnego. Jak się później okazało, kilka miesięcy wcześniej zdiagnozowano u niego stany depresyjne.

Dlaczego zmaga się z nimi tak wieku młodych ludzi? Przyczyn jest wiele, niektóre wynikają z uwarunkowań biologicznych i genetycznych, lub zaburzeń czynności neuroprzekaźników, jednak coraz większą rolę odgrywają też czynniki środowiskowe. Nastolatki wchodzą w etap dojrzewania z mało stabilną psychiką, często pozbawione poczucia bliskości oraz wsparcia, które powinno zapewniać najbliższe otoczenie. Tymczasem zajęci pracą i pogonią za pieniędzmi rodzice nie poświęcają córce czy synowi należytej uwagi. Nic dziwnego, że wielu nastolatków deklaruje, że w przypadku poważnego problemu nie ma do kogo się zwrócić.

A problemów im nie brakuje. Dorastanie to bowiem bardzo trudny okres w życiu każdego człowieka, czas podejmowania ważnych decyzji, weryfikacji sądów na temat świata i samego siebie, budowania pierwszych związków i walki o pozycję w grupie rówieśniczej.

Zobacz również: Depresja: Jak żyć z mężczyzną, który utracił radość życia i skutecznie mu pomóc?

depresja u nastolatków

fot. Unsplash

Niebagatelną rolę w rozwoju depresji u nastolatków odgrywają media przedstawiające nieprawdziwy obraz rzeczywistości. „Dzieci epatowane są obrazami nienaturalnie atrakcyjnych kobiet i mężczyzn, z którymi bez przerwy się porównują i którym próbują dorównać, co z góry skazane jest na niepowodzenie. Wpływa to na ich poczucie własnej wartości. Wiele nastolatków ma problemy z akceptacją własnego wyglądu, co przekłada się na problemy w kontaktach z rówieśnikami i zaburzenia odżywania” – tłumaczy Aleksandra Musielak, psycholożka, absolwentka Uniwersytetu SWPS Wydziału Zamiejscowego w Sopocie.

Młodzi ludzie coraz częściej budują poczucie wartości w świecie wirtualnym, na podstawie liczby znajomych czy polubień otrzymywanych na portalach społecznościowych, co często rodzi frustrację i powoduje rozwój stanów depresyjnych. Sprzyja im także burza hormonalna oraz wciąż niestabilny układ nerwowy.

Co powinno stać się u rodziców powodem do niepokoju? Dziecko z depresją cierpi często na zaburzenia koncentracji uwagi i trudności z zapamiętywaniem, w konsekwencji pojawiają się problemy z nauką, niechęć do odrabiania lekcji i chodzenia do szkoły. Nastolatek ma wówczas skłonność do zamykania się w swoim pokoju, zwykle jego ulubionym towarzyszem życia staje się komputer.

Zobacz również: Depresja: Zachorować może każdy...

depresja u nastolatków

fot. Unsplash

„Innym bardzo charakterystycznym objawem depresji u nastolatków jest agresja. Może to być autoagresja, ale w przypadku młodzieży także prowokowanie bójek, nadużywanie alkoholu, narkotyki, przekraczanie obowiązujących norm społecznych” – wylicza prof. Hanna Jaklewicz.

Pogrążony w depresji nastolatek wycofuje się z życia towarzyskiego i porzuca dotychczasowe zainteresowania. Mogą mu doskwierać problemy ze snem i porannym wstawaniem, ciągłe uczucie zmęczenia, zmniejszenie apetytu czy spadek wagi ciała. W miarę postępu choroby pojawiają się myśli, a następnie także próby samobójcze.

Depresja nastolatka to ogromne wyzwanie dla jego rodziców, szczególnie jeśli wcześniej nie udało im się nawiązać z dzieckiem więzi emocjonalnej. Warto wówczas poszukać pomocy w szkole (u nauczyciela czy pedagoga szkolnego), w poradni psychologiczno-pedagogicznej lub punkcie interwencji kryzysowej, gdzie pracują wyspecjalizowani psycholodzy czy psychiatrzy dziecięcy. Trzeba działać szybko i zdecydowanie, ponieważ rozwijająca się depresja to „tykająca bomba”.

Małe dzieci zwykle korzystają z terapii grupowej, która przyjmuje formę zabawy, ale przy okazji jest lekcją nawiązywania kontaktów z rówieśnikami i radzenia sobie z emocjami. Takie zajęcia bywają też pożyteczna dla nastolatków, którym zachowania buntownicze utrudniają relacje międzyludzkie, jednak w łagodzeniu objawów u starszych dzieci lepsze efekty może przynieść psychoterapia poznawczo-behawioralna.

RAF

Zobacz również: Jak wygląda życie z depresją? 

Polecane wideo

Komentarze (1)
Ocena: 5 / 5
gość (Ocena: 5) 14.10.2017 11:10
Takie mamy czasy ..lepiej nie bedzie.
odpowiedz

Polecane dla Ciebie