Świąteczne przepisy: Jaka ryba zamiast karpia na wigilijnym stole?

Święta bez karpia? To jak studnia bez wody, róża bez kolców, rower bez kół… Prawie. Bo choć karp jest symbolem Bożego Narodzenia, można zastąpić go inną rybą.
Świąteczne przepisy: Jaka ryba zamiast karpia na wigilijnym stole?
15.12.2014

Podawanie ryb na wigilijny stół ma bardzo długą tradycję. Rybom przypisywano znaczenie religijne – ryba to przecież symbol chrześcijaństwa. W symbolice ludowej ryba oznaczała płodność. Nasi przodkowie wierzyli, że zjedzenie jej na wigilijną kolację zapewni nam zdrowie, obfitość, dostatek i siłę. Szacuje się, że przed tegoroczną Wigilią Polacy na karpie wydadzą blisko 200 mln zł.

I choć wiele osób bez karpia nie wyobraża sobie świąt, przybywa Polaków, którzy zupełnie z niego rezygnują. „Z jednej strony mamy tę tradycję karpia, z drugiej strony zmieniają się nawyki żywieniowe Polaków. Odchodzimy od tradycyjnej kuchni, staramy się dostarczać organizmowi coraz bardziej bogate jedzenie. Niewątpliwie do tego jedzenia o wyższych wartościach odżywczych należą ryby i moim zdaniem celem również wszystkich na rynku powinno być to, żeby ryby coraz więcej miejsca zajmowały w naszym jadłospisie” – przekonuje w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Karol Stec z Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji.

Polacy nie kupują karpi także z tego powodu, że wciąż często są one traktowane w sposób niehumanitarny – ryby najpierw transportowane są (często bez wody) i w nadmiernym stłoczeniu, a następnie zabijane, nierzadko na oczach klientów, na bazarach i w punktach sprzedaży. Do domu przynosimy je w reklamówkach. Dlatego Klub Gaja prowadzi kampanię „Jeszcze żywy karp”. Część sklepów powoli wycofuje się z handlu żywymi rybami. A organizacje ekologiczne apelują o kupowanie karpia w płatach.

Dlaczego to karp stał się symbolem Wigilii? Wbrew pozorom nie jest to wielowiekowa tradycja, a pomysł… komunistów. „Karp na każdym wigilijnym stole” to propagandowe hasło używane przez Hilarego Minca, wicepremiera komunistycznego rządu Polski latach 1949-52. „Zwyczaj rzucania świeżego karpia na zakłady pracy to jest komunistyczny zwyczaj niedoborów. Nie było śledzi, rzucali karpia 2-3 tygodnie przed świętami. Nie było lodówek, więc trzeba było trzymać karpia w wannie, żeby był żywy i świeży. A my się do tego przyzwyczailiśmy z nie wiadomo jakich powodów” – przypomina Jacek Bożek, prezes Klubu Gaja w rozmowie z agencją Newseria.

Święta Bożego Narodzenia

Oto kilka przepisów z wykorzystaniem ryb:

Łosoś duszony

Składniki: 60 dag filerów, 4 dag mąki, tłuszcz, 15 dag cebuli, 25 dag pomidorów, szklanka mleka kokosowego, 5 dag orzechów włoskich, 3-4 łyżki soku z cytryny, sól, pieprz i papryka mielona do smaku

Wykonanie: filety umyć, pokroić na porcje, posypać przyprawami i oprószyć mąką. Zrumienić z obu stron. Cebule obrać, opłukać, drobno posiekać i usmażyć. Pomidory umyć, sparzyć, obrać ze skórki, pokroić na cząstki, połączyć z rybą, cebulą, mlekiem kokosowym, sparzonymi, obranymi ze skórki orzechami oraz sokiem z cytryny. Dusić kilka minut, doprawić.

Święta Bożego Narodzenia

Dorsz z jabłkami

Składniki: 60 dag filetów, 25 dag jabłek, 2 łyżki koncentratu pomidorowego, 2/3 szklanki śmietany, sól, pieprz, cukier i sok z cytryny, tłuszcz do naczynia

Wykonanie: filety umyć, osuszyć, pokroić w porcje, skropić sokiem z cytryny, posypać przyprawami i włożyć do lodówki na 30 minut. Jabłka umyć, obrać, przekroić na pół, usunąć gniazda nasienne, zetrzeć na tarce o grubych oczkach, wymieszać z koncentratem pomidorowym i przyprawami. Obłożyć ryby ułożone w naczyniu wysmarowanym tłuszczem, zalać doprawioną śmietaną i upiec w gorącym piekarniku.

Halibut z cytryną

Składniki: 80 dag ryby, 10 dag cytryn, 4 dag rodzynków, natka pietruszki, 1/2 szklanki białego wytrawnego wina, sól, biały pieprz, cukier i sok z cytryny albo mleko

Wykonanie: ryby umyć, zdjąć skórę, skropić sokiem z cytryny lub zalać mlekiem i pozostawić w lodówce na 30 minut. Potem wyjąć, pokroić w porcje, posypać przyprawami, polać tłuszczem i upiec. Cytryny umyć, sparzyć, obrać ze skórki, pokroić w półplasterki, usuwając pestki, dodać do ryb razem z opłukanymi rodzynkami i posiekaną natką pietruszki. Wlać wino i dusić 5 minut na małym ogniu. Doprawić do smaku.

Święta Bożego Narodzenia

Pstrąg z wody

Składniki: 4 ryby (oczyszczone), 10 dag marchwi, 15 dag pietruszki, 25 dag selera, 6-8 dag cytryny, natka pietruszki, 3-4 dag masła, sól do smaku

Wykonanie: pstrągi umyć. Warzywa umyć, obrać, opłukać, pokroić w paseczki, ugotować. Cytrynę umyć, sparzyć, obrać ze skórki, pokroić w półplasterki, usuwając pestki, włożyć do wywaru razem z rybami, posolić i ugotować na małym ogniu. Miękkie ryby wyjąć, ułożyć na półmisku, obłożyć warzywami, posypać posiekaną natką pietruszki, położyć na kawałku masła i zaraz podawać.

Ewa Podsiadły-Natorska

Przepisy pochodzą z:

„Ilustrowana kuchnia polska”, Danuta i Henryk Dębscy, wyd. Muza, Warszawa 2010

Święta Bożego Narodzenia

Czy zatem karp musi znaleźć się na wigilijnym stole? Niekoniecznie. Jest wiele ryb – smacznych i zdrowych, które przypadną do gustu domownikom. Bardzo popularną wigilijną rybą są śledzie. Jest wiele sposobów, by je podać. Nie muszą być to przecież wyłącznie tradycyjne śledzie w zalewie octowej, z cebulą i przyprawami. Bardzo dobrze łączą się one z orzechami, suszonymi śliwkami, oliwkami, papryką, ogórkiem, jabłkiem, a nawet grzybami. Możemy podać je w formie sałatki albo tatara.

Przybywa osób, które na wigilijnym stole stawiają półmiski z łososiem. Jego mięso jest bardzo bogate w białko. Łosoś jest też znakomitym źródłem witaminy D, E, A i z grupy B, cynku, selenu, potasu i jodu, a przede wszystkim zdrowych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6. Łososia można ugotować na parze i podać np. z dodatkiem kaparów albo korniszonów. Bardzo smaczny jest łosoś w cieście francuskim. Gościom z pewnością zasmakują pierożki z łososiem.

Inne ryby, które śmiało mogą trafić na wigilijny stół, to szczupak, dorsz, pstrąg, dorada, morszczuk, halibut, sandacz. Wszystkie zawierają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy i pierwiastki, a przy tym są dobrym źródłem białka.

Polecane wideo

Komentarze (6)
Ocena: 4.33 / 5
Anonim (Ocena: 5) 30.09.2015 14:52
Kocham wszystkie ryby ale na święta zawsze mam karpia .Dobry jest pieczony w przyprawie curry polecam;))
odpowiedz
Żaneta (Ocena: 5) 18.12.2014 16:59
Święta Bożego Narodzenia kojarzą się niewątpliwie z karpiem, który przygotowywujemy na różne sposoby, Od karpia w panierce tradycyjnej po karpia po żydowsku. U mnie niemalże rytuałem jest karp tradycyjnie smażony podany do stołu, a jako przystawkę proponuję barszcz czerwony, na kóry przepisem chciałbym się tutaj pochwalić. Składniki: • koncentrat barszczu z buraków ćwikłowych Pińczów • kostka rosołowa • cebulka woda • majeranek, Wodę zagotować z kostką rosołową, dodać cebulkę i koncentrat. Przyrządzać według przepisu na opakowaniu. Na koniec dosypać garstkę majeranku. Podawać z uszkami, pasztecikami lub krokietami. Barszcz wychodzi naprawdę bardzo smaczny. Idealne rozwiązanie na świąteczny, wigilijny stół. Życzę Wesołych Świat.
odpowiedz
remik (Ocena: 5) 18.12.2014 12:50
bardzo ciekawe historie, a więc karp to zakładnik polityczny :)
odpowiedz
Anonim (Ocena: 1) 15.12.2014 19:45
u mnie nigdy nie było karpia. za to od zawsze jest dorsz i mój ukochany pstrąg. :)
odpowiedz
Goodforyou blog (Ocena: 5) 15.12.2014 19:26
U mnie w tym roku na wigilijnym stole królują wegańskie przepisy :)
odpowiedz

Polecane dla Ciebie