Producenci napojów zobligowani są do prawidłowego znakowania swoich artykułów. Nie mogą na przykład używać nazwy „Sok 100%”, kiedy w opakowaniu kryje się zupełnie inny płyn. W Polsce przeprowadza się kontrole soków pod względem smakowym, własności fizykochemicznych oraz znakowania.
Kontrola, która odbyła się rok temu wykazała, że najczęstsze uchybienia pojawiają się właśnie w zakresie znakowania soków. Z raportu Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych jasno wynika, że aż 74% partii soków kontrolowanych zawiera elementy nieprawidłowych oznaczeń.
Sok 100% = tylko sok
Tym określeniem może być oznaczony sok wyprodukowany z owoców lub warzyw bez żadnych dodatków. W składzie takiego napoju nie mogą się znaleźć ulepszacze, konserwanty czy barwniki, a jego smak, zapach i wygląd powinien przypominać sok przygotowany ze świeżych produktów. Soki 100% są często wytwarzane z soku zagęszczonego (są to tzw. soki „odtworzone”). Otrzymuje się je poprzez proces odparowywania wody przy obniżonym ciśnieniu, co pomaga zachować wartości odżywcze soku. Część producentów proponuje tzw. soki bezpośrednie, wytwarzane bez odparowywania wody. Na etykietach oznaczane są one jako „soki świeże”.
Sok 100% zawiera cukry naturalne (pochodzące z owoców) lub niewielką domieszkę cukru dodanego. Ten ostatni może pojawić się w ilości nie większej niż 15 g/l, wyłącznie w celu złagodzenia kwaśnego smaku owoców. W takiej sytuacji nie ma obowiązku umieszczania go na opakowaniu jako jednego ze składników.
Sok jednodniowy
Są to niepasteryzowane soki przeznaczone do spożycia w ciągu 24 h od ich wyprodukowania. Brak pasteryzacji w procesie ich produkcji sprawia, że jednodniowe soki zachowują wszystkie właściwości warzyw i owoców: smak i zapach, a także bogactwo witamin i składników mineralne. Bardzo krótki termin przydatności do spożycia stanowi niezbity dowód ich świeżości.
Nektar = 25-50% soku + woda + cukier
Nektary otrzymuje się z rozcieńczonych wodą soków lub kremogenów (np. zamrożonych przecierów). Łączna zawartość cukrów naturalnych i dodanych w nektarze nie może przekraczać 200 g/l. Do tego rodzaju napojów nie wolno dodawać sztucznych barwników, substancji aromatycznych czy konserwantów.
Napój = 0,1-25% soku + woda + dodatki
Zawiera w sobie sok owocowy lub przeciery owocowe oraz wszelkiego typu inne dodatki takie cukier, kwasy, przyprawy. Może być utrwalany chemicznie. Zawartość owoców/soku owocowego jest w nich bardzo niewielka.
Więcej artykułów i porad dotyczących zdrowego odżywiania znajdziesz w dziale DIETY.