Komu grozi zespół metaboliczny?

Otyłość, brak ruchu, niewłaściwa dieta szkodzą zdrowiu. Czym może skutkować zdiagnozowanie zespołu metabolicznego?
Komu grozi zespół metaboliczny?
29.03.2015

Zespół metaboliczny nie jest chorobą – to zbiór wzajemnie powiązanych czynników, które występując wspólnie, znacząco podnoszą ryzyko rozwoju groźnych chorób: miażdżycy i cukrzycy typu 2 oraz ich powikłań naczyniowych.

Inne nazwy zespołu metabolicznego to zespół insulinooporności, zespół X, zespół Raevena, zespół polimetaboliczny.

Badania mogą niepokoić. Z analiz prowadzonych w 2002 roku w Akademii Medycznej w Gdańsku (badanie NATPOL PLUS) wynika, że kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego spełniało w Polsce 26,2 proc. społeczeństwa. Czyli około 10 mln Polaków! Z kolei eksperci Europejskiej Rady Informacji o Żywności (EUFIC) alarmują, że zespół metaboliczny ma jeden na sześciu Europejczyków, a w niektórych państwach nawet jeden na trzech.

Oto kryteria Międzynarodowej Federacji Metabolicznej (IDF), według których rozpoznaje się zespół metaboliczny (do rozpoznania zespołu konieczne jest stwierdzenie minimum trzech z pięciu poniższych nieprawidłowości): otyłość brzuszna (obwód talii u kobiet powyżej 80 cm, natomiast u mężczyzn powyżej 94 cm) i dodatkowo współistnienie co najmniej dwóch z takich odchyleń jak:

- trójglicerydy (powyżej 150 mg/dl lub leczenie dyslipidemii);

- cholesterol (frakcja HDL nazywana „dobrym cholesterolem” – poniżej 50 mg/dl u kobiet i poniżej 40 mg/dl u mężczyzn bądź leczenie dyslipidemii);

- ciśnienie tętnicze (powyżej 130/85 mm Hg lub leczenie nadciśnienia tętniczego);

- glikemia na czczo (powyżej 100 mg/dl lub leczenie cukrzycy typu 2).

Dyslipidemia to nieprawidłowe stężenie w surowicy na czczo jednej albo więcej frakcji lipoprotein. Hiperlipidemia to zespół zaburzeń metabolicznych objawiających się podwyższonymi poziomami frakcji cholesterolu lub trójglicerydów w surowicy krwi.

Zespół X zagraża zdrowiu

Stwierdzenie zespołu metabolicznego poważne zagraża zdrowiu, istotnie zwiększa bowiem ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2, chorób układu krążenia na tle miażdżycy oraz wprowadzi do przedwczesnej śmierci.

women

- Zrzucenie nadwagi

Otyłość to jeden z kluczowych czynników w zespole metabolicznym. Zaleca się, aby utrzymywać wskaźnik masy ciała (BMI) poniżej 25. Dla przypomnienia: BMI liczymy dzieląc masę w kilogramach przez wzrost w metrach podniesiony do kwadratu. Należy pozbyć się zwłaszcza zagrażającej zdrowiu otyłości brzusznej.

- Rzucenie używek

W profilaktyce zdrowia zalecane jest zaprzestanie palenia tytoniu oraz spożywania alkoholu (w nadmiarze).

women

Inne

Zaobserwowano, że rozwojowi zespołu metabolicznego zapobiega karmienie piersią (stwierdzono mniejsze ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego u matek karmiących). Wskazane jest również leczenie otyłości, jeśli taka wystąpiła, a także leczenie insulinooporności, hiperglikemii i dyslipidemii.

„Najlepszym sposobem zapobiegania lub zmniejszenia nasilenia oporności na insulinę jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała, dokonywanie prozdrowotnych wyborów żywieniowych oraz aktywny tryb życia” – informują eksperci EUFIC. „Z epidemiologicznego punktu widzenia zespół metaboliczny potwierdza istnienie związków pomiędzy czynnikami związanymi ze stylem życia (otyłością, opornością na insulinę, hiperglikemią itd.) a zwiększonym ryzykiem występowania chorób układu krążenia. Uniknięcie zespołu metabolicznego może stać się również głównym celem dla wdrożenia działań służących poprawie naszego zdrowia”.

EPN

women

Dbaj o siebie!

Eksperci są zgodni co do jednego: zmiana stylu życia jest najlepszą profilaktyką i pomoże nam uniknąć zespołu metabolicznego.

Oto, co można i trzeba zrobić dla zdrowia:

- Zwiększenie aktywności fizycznej

Wystarczy nawet umiarkowana, ale regularna aktywność fizyczna. Ważne, by trwała minimum 30 minut dziennie. Można zacząć od spacerów albo biegać, pływać, jeździć na rowerze, uprawiać gry zespołowe.

- Zmiana diety

Instytut Żywności i Żywienia informuje, że zmniejszenie masy ciała o 10 proc. przy jednoczesnym wzroście aktywności fizycznej wywiera korzystny wpływ na zespół metaboliczny. Spożycie tłuszczów powinno wynosić do 30 proc. całkowitego dobowego zapotrzebowania energetycznego organizmu, natomiast węglowodanów – na poziomie 50-60 proc. Należy ograniczyć spożycie cukrów prostych. W diecie powinny się znaleźć produkty pełnoziarniste, warzywa, owoce, rośliny strączkowe, ryby morskie.

women

Eksperci Europejskiej Rady Informacji o Żywności tłumaczą, że typowe dla zespołu metabolicznego czynniki wpływają na siebie wzajemnie. Otyłość oraz niedostatek wysiłku fizycznego prowadzą do powstania oporności na insulinę. Insulinooporność zwiększa z kolei stężenie cholesterolu LDL (lipoprotein o niskiej gęstości, czyli tzw. złego cholesterolu) oraz stężenie trójglicerydów w surowicy krwi, a także zmniejsza stężenie cholesterolu HDL (lipoprotein o wysokiej gęstości).

„Zmiany te prowadzą do powstawania blaszek miażdżycowych w ścianach tętnic, co z kolei po latach może przyczynić się do wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, zakrzepów naczyniowych i udaru mózgu. Oporność na insulinę powoduje zwiększenie stężenia insuliny oraz glukozy w surowicy krwi. Przewlekle podwyższone stężenie glukozy uszkadza z kolei naczynia krwionośne oraz takie narządy jak nerki i może prowadzić do powstania cukrzycy. Ze względu na zbyt wysokie stężenie insuliny nerki zatrzymują w organizmie zbyt dużo sodu, co podwyższa ciśnienie tętnicze i prowadzi do nadciśnienia tętniczego” – czytam w materiałach EUFIC.

Polecane wideo

Komentarze (1)
Ocena: 5 / 5
Anonim (Ocena: 5) 31.03.2015 00:51
Sprawdźcie se jeszcze raz te normy :/ :/
odpowiedz

Polecane dla Ciebie