Każda kobieta w błogosławionym stanie powinna dbać o siebie i o maleństwo, które nosi w brzuchu. CiĄŻy zagraża bardzo wiele czynników, na które należy koniecznie zwrócić uwagę. Na szczęścia, młoda mama również ma coś do powiedzenia i w wielu przypadkach może chronić swój malutki skarb.
Alkohol
Pisaliśmy o tym już niejednokrotnie, warto to jednak podkreślić kolejny raz: spożywanie alkoholu w CiĄŻy może być opłakane w skutkach. Kobieta, która spodziewa się dziecka, powinna na dziewięć miesięcy zapomnieć o alkoholu. Picie trunków w CiĄŻy może wywołać alkoholowy zespół płodowy (FAS). To zespół umysłowych i fizycznych zaburzeń, które objawiają się opóźnieniem umysłowym, anomalią rozwojową, dysfunkcją mózgu, zaburzeniami psychologicznymi czy nawet problemami w uczeniu się. Sięganie po kieliszek w CiĄŻy powoduje w rozwijającym się płodzie więcej szkód niż inne substancje, z marihuaną, heroiną i kokainą włącznie. Więcej na temat FAS przeczytasz w osobnym artykule –zajrzyj koniecznie.
Różyczka
Jest chorobą zakaźną przenoszona drogą kropelkową; zachorowalność na nią jest bardzo duża. Okres wylęgania wynosi 2-3 tygodnie, ale chory zaczyna zarażać już na tydzień przed wystąpieniem wysypki oraz do tygodnia po jej wystąpieniu. Różyczka objawia się gorączką i małymi plamkami, które z czasem zlewają się w jedną plamę (stąd wrażenie czerwonej skóry). Chorobie towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych, ból przy ich dotykaniu oraz bolące rany w jamie ustnej. U niektórych osób wysypka znika w ciągu 3 dni, nie pozostawiając żadnych śladów, a u innych z kolei swędzi. Powiększenie węzłów chłonnych zwykle utrzymuje się trochę dłużej. Na zarażenie różyczką nastawione są szczególnie przeziębione dzieci.
Dobra wiadomość jest taka, że raz przebyta różyczka daje odporność na całe życie, tak samo jak szczepionka (obowiązkowe są szczepienia 13-letnich dziewczynek). To bardzo ważne, ponieważ różyczka w CiĄŻy jest szalenie groźna dla dziecka! Gdy choroba wystąpi do 12. tygodnia, może spowodować bardzo poważne zmiany rozwojowe. Może nawet dojść do poronienia, obumarcia CiĄŻy czy wystąpienia zespołu wad wrodzonych, takich jak: głuchota, ślepota czy upośledzenie umysłowe. Jeśli kobieta zachoruje na różyczkę w pierwszym trymestrze, prawdopodobieństwo zaburzeń rozwojowych dziecka przekracza 50 proc.!
Dlatego jeśli nie masz pewności, czy jesteś odporna na różyczkę, wykonaj badanie odpornościowe. Kosztuje 20-40 zł, ale da ci pewność, że twojemu nienarodzonemu dziecku nic nie będzie zagrażało. Szczepić nie wolno się w CiĄŻy, z kolei po szczepieniu z poczęciem trzeba wstrzymać się około trzy miesiące. Na złapanie różyczki narażone są szczególnie kobiety stykające się z nauczycielkami, przedszkolankami, pielęgniarkami czy pediatrami.
Związek chemiczny triklosan
Do tej pory uważano go za całkowicie bezpieczny, jednak naukowcy z University of Florida alarmują, że triklosan utrudnia działanie enzymu związanego z metabolizmem estrogenu. Enzym ten pomaga w metabolizmie, przenosząc estrogeny przez łożysko do płodu, gdzie odgrywa kluczową rolę podczas rozwoju mózgu i regulacji genów. Wiadomo również, że łożysko to dla rozwijającego się dziecka środowisko, w którym żyje. Praktycznie wszystko, co płód przyjmuje od matki – żywność i tlen – dociera do maleństwa przez łożysko. To ono produkuje ważne hormony: progesteron i estrogen.
A gdzie znajduje się triklosan? Niestety, w setkach popularnych produktów, m.in. w antybakteryjnym mydle w płynie, paście do zębów czy nawet w... skarpetkach. Nie oznacza to, że należy zrezygnować z noszenia skarpetek czy mycia zębów na kilka miesięcy. Warto jednak zminimalizować liczbę substancji chemicznych i sięgać tylko po produkty najlepszych marek, szczególnie po te rekomendowane przez Instytut matki i dziecka czy Państwowy Zakład Higieny.
Toksoplazma
Jest pasożytniczą chorobą ludzi i zwierząt wywołaną przez pierwotniak Toxoplasma gondii. Zarazić można się nią przede wszystkim poprzez spożycie surowego bądź niedogotowanego mięsa. Zakażenie jest także możliwe, gdy zjemy produkty zanieczyszczone kocim kałem, moczem bądź śliną – o ile zwierzak choruje na toksoplazmę. Sprawdź, na co musisz uważać, gdy jesteś w ciąży i przebywasz wśród zwierząt. Ale winne mogą być nawet brudne ręce, które są przyczyną tej choroby aż w 90 proc. przypadków! Toksoplazma objawia się gorączką, powiększeniem węzłów chłonnych, zapaleniem mózgu i opon mózgowych, mogą również wystąpić objawy grypopodobne. Zwykle jednak choroba przebiega bezobjawowo. Na szczęście, jeśli kobieta w przeszłości chorowała na toksoplazmę, jej dziecku nic już nie grozi, bo w wyniku zakażenia w organizmie powstają przeciwciała, które chronią przed nawrotem choroby.
Niestety, bardzo groźne jest zarażenie pierwotniakiem w ciąży. Szacuje się, że u co trzeciej kobiety pasożyt przedostaje się do płodu, wywołując toksoplazmę wrodzoną. Najbardziej zagrożony jest płód w pierwszym trymestrze.
Czym grozi toksoplazma wrodzona? Przede wszystkim wodo- lub małogłowiem, utratą wzroku lub słuchu, upośledzeniem umysłowym, a w skrajnych przypadkach nawet śmiercią. Co gorsza, jeśli po porodzie nie ma żadnych oznak choroby, mogą się one pojawić po wielu latach. Toksoplazma oczna ujawnia się zwykle po 10-20 latach. Jest to m.in. podwójne widzenie, zaburzenie ostrości widzenia czy nadwrażliwość na światło. Zarażenie pierwotniakiem w ciąży może skutkować również poronieniem, ryzykiem urodzenia wcześniaka czy dziecka z bardzo niską wagą.
Julia Wysocka
Chcesz urodzić zdrowe dziecko? Jedz produkty bogate w magnez!
Magnez stymuluje odporność organizmu, dlatego jest wskazany dla kobiet w ciąży.