Jak przechodzi przez ciążę... nastolatka?

Nastoletnie ciężarne często długo ukrywają ciążę, późno zgłaszają się do lekarza i nie szukają pomocy medycznej w przypadku komplikacji. Często nie rozpoznają także u siebie oznak przedwczesnego porodu. Ze statystyk wynika, że masa i długość ciała noworodków urodzonych przez nastolatki są przeciętnie mniejsze; dzieci te zdobywają również mniej punktów w skali Agpar. Dodatkowym ryzykiem obarczony jest okres poporodowy, czyli połóg. Nieprzestrzeganie zaleceń medycznych czy niewłaściwe odżywianie grożą poważnymi komplikacjami.

„Literatura podaje, że dzieci urodzone przez matki przed ukończeniem 16. roku życia rozwijają się znacznie gorzej od dzieci matek, które poczekały na urodzenie pierwszego dziecka do osiągnięcia pełnoletniości. Częściej występują u nich problemy ze strony układu oddechowego, krążenia oraz zaburzenia w rozwoju psychofizycznym i intelektualnym” – zauważają autorzy pracy „Macierzyństwo wśród nieletnich”.

Psychika i społeczeństwo
Oprócz kwestii medycznych nastoletnia ciąża wiąże się z obciążeniami natury psychologicznej i społecznej. „Na ogół młodociani rodzice spotykają się z niechęcią i wrogością ze strony społeczeństwa, a sytuacja, w której się znaleźli, zostaje przesadnie  potępiana i postrzegana jako przejaw rozwiązłości i niemoralnych zachowań w młodym wieku. Nadal obserwuje się brak kompleksowej polityki dotyczącej matek nastoletnich, która pozwoliłaby na wspieranie ich w trudnych sytuacjach ekonomiczno-społecznych” – alarmują eksperci w publikacji „Macierzyństwo wśród nieletnich”.

Młoda dziewczyna, która zachodzi w ciążę, bardzo często jest przygnieciona przez poczucie winy. Czuje się zagubiona, obawia się przyszłości i reakcji otoczenia, szczególnie najbliższej rodziny. Niektóre dziewczęta wpadają w depresję, nie chcą dziecka, które mają urodzić. Jeśli otrzymują wsparcie od bliskich, są w stanie poradzić sobie z nową sytuacją, a nawet odpowiednio przygotować się do roli matki.

Uczeni zwracają uwagę na pewien aspekt. Otóż jednym z podstawowych czynników mających wpływ na liczbę ciąż wśród nastolatek jest więź matki z córką. Gdy młoda dziewczyna ma z matką dobre relacje, córka otrzymuje właściwy wzorzec odpowiedzialności w sferze seksualnej, a także wzór do utrzymywania dobrych relacji z przyszłym partnerem. Jeśli tego porozumienia brakuje, córka szuka bliskości i opieki u innych osób, co zwiększa ryzyko wczesnej inicjacji seksualnej oraz przypadkowej ciąży. Również zaburzone relacje z ojcem stwarzają warunki sprzyjające podjęciu decyzji o wczesnym rozpoczęciu współżycia.

Z badań wynika ponadto, że dużo wcześniej od rówieśników inicjację seksualną przechodzą dzieci młodocianych rodziców. W ten sposób tworzy się długa linia pokoleniowa powtarzających się zachowań powszechnie nieakceptowanych.

„Problem młodocianych matek i ojców nie jest częstym przedmiotem dyskusji społecznych. (...) Na ogół młodociani rodzice spotykają się z niechęcią i wrogością ze strony społeczeństwa, a sytuacja, w której się znaleźli, zostaje przesadnie potępiana i postrzegana jako przejaw rozwiązłości i niemoralnych zachowań w młodym wieku. Nadal obserwuje się brak kompleksowej polityki dotyczącej matek nastoletnich, która pozwoliłaby na wspieranie ich w trudnych sytuacjach ekonomiczno-społecznych”. („Macierzyństwo wśród nieletnich”).

RAF

Bibliografia:
1. „Macierzyństwo wśród nieletnich”, Monika Zarazowska, Magdalena Lewicka, Magdalena Sulima, „European Journal  of Medical Technologies” 2015; 2(7): 36-41,
2. „Młodociane macierzyństwo jako problem medyczny i społeczny”, Olga Padała, Marta Podgórniak, dr n. med. Monika Sadowska, dr n. med. Artur Wdowiak, Marta Piróg, Maciej Putowski, Jacek Zawiślak, „European Journal of Medical Technologies” 2014; 2(3): 61-65.