O porodzie przedwczesnym mówimy, jeśli maleństwo rodzi się między 22. a 37. tygodniem ciąży. W tym okresie dziecko ma wagę powyżej 1000 g, ale poniżej 2500 g i jest mało dojrzałe do życia poza łonem matki, choć ma już duże szanse przeżycia.
– Przyczyny porodu przedwczesnego mogą być te same, jakie dla poronień i porodów niewczesnych. To cały kompleks szkodliwych czynników – twierdzi prof. Michał Troszyński w książce „Zdrowie kobiety”. Chodzi m.in. o wiek matki poniżej 18. albo powyżej 35. roku życia, kilka lat niepłodności w małżeństwie, poprzednie niepowodzenia położnicze (poronienia, poród niewczesny, wada wrodzona, martwe urodzenie), choroby przewlekłe – zwłaszcza serca, nerek, wątroby, krwawienia w przebiegu obecnej ciąży, cukrzyca, guzy macicy, nadciśnienie, przebyte operacje ginekologiczne, przedwczesne odpłynięcie wód płodowych czy choroba zakaźna.
Upośledzenie płodu
Są jeszcze inne czynniki powodujące zagrożenie porodem przedwczesnym. To np. palenie papierosów, alkoholizm rodziców, wyczerpująca, stresująca praca, szkodliwe warunki zatrudnienia, przeciążenie psychiczne czy napięcie nerwowe. – Wszystkie te czynniki wiodą nie tylko do wcześniactwa, ale są także przyczyną upośledzonego rozwoju płodu, czyli tak zwanej dystrofii. Rodzi się wtedy dziecko mniejsze niż by to wynikało z długości trwania ciąży – zaznacza prof. Michał Troszyński. Dzieci urodzone przedwcześnie gorzej przystosowują się do życia poza łonem matki ze względu na swoją niedojrzałość. Często występują u nich również zaburzenia w oddychaniu i krążeniu. Łatwo ulegają zakażeniom. Inne nieprawidłowości to niedobór wzrostu, masy ciała, przedłużona żółtaczka czy zaburzenia rozwojowe. Niestety, w przypadku maluchów urodzonych przed 36. tygodniem ciąży, ryzyko zgonu jest trzydziestokrotnie większe niż u noworodków donoszonych.
Gdy odejdą wody...
Poród przedwczesny zagrażający rozpoznaje się, gdy występuje 4-7 skurczów na godzinę, rozwarcie szyjki macicy jest poniżej 3 cm, a skrócenie szyjki poniżej 60 proc. Z kolei poród przedwczesny w toku to ponad osiem skurczów na godzinę, rozwarcie powyżej 3 cm i skrócenie szyjki macicy na poziomie 80 proc. – W czasie wystąpienia czynności skurczowej, leżenie na oddziale i leczenie środkami hamującymi skurcze stanowią podstawowy warunek utrzymania ciąży. Po odpłynięciu wód płodowych ciężarna powinna być niezwłocznie przewieziona na oddział, gdyż powikłanie to jest ryzykowne nie tylko dla płodu, ale także dla matki z powodu zagrażającego jej zakażenia – zaznacza prof. Michał Troszyński. Obecnie przy porodzie przedwczesnym często pada decyzja na wykonanie cesarskiego cięcia, aby ratować maluszka. Dotyczy to zwłaszcza położenia miednicowego płodu.
Jak temu zapobiec?
Aby uniknąć porodu przedwczesnego, należy stosować się do ścisłych zaleceń lekarza – zazwyczaj takich samych, jak przy normalnym porodzie. Podstawowe wytyczne to unikanie czynników ryzyka, którym można łatwo zapobiec: rzucenie palenia, wyeliminowanie stresu, porzucenie uciążliwej ze względu na warunki pracy (są przepisy, dzięki którym możesz być po prostu przesunięta do innego działu). – Skrupulatne przestrzeganie zaleceń lekarza, częste wizyty kontrolne, higieniczny tryb życia, prawidłowy odpoczynek i racjonalne odżywianie stanowią podstawowe elementy zapobiegania wcześniactwu – zaznacza prof. Michał Troszyński. Jak już to zostało wspomnienie, duże znaczenie ma również wiek dziecka. Zbyt młoda lub dojrzała mama, nawet jeśli bardzo pragną dziecka, mogą mieć problemy natury fizycznej z donoszeniem ciąży. To kolejny argument, żeby decydować się na potomstwo między 20. a 30. rokiem życia.
Ryzyko zgonu noworodka
W Polsce notuje się większy odsetek porodów przedwczesnych niż w innych państwach Unii Europejskiej. Liczba wcześniactwa w naszym kraju waha się w szerokich granicach od trzech na 100 w warunkach miejskich do 10 i więcej w dużych miastach. To tutaj mieszkają kobiety, które pracują, codziennie dojeżdżają do pracy, są obciążone licznymi obowiązkami, żyją w nieodpowiednich warunkach. – Zgony wśród płodów i noworodków niedonoszonych są 15-20 razy wyższe niż u noworodków donoszonych – jest ich nie mniej niż 10-15 proc. – Ta wysoka śmiertelność jest spowodowana niedojrzałością noworodków, która jest główną przyczyną niewydolności układów oddychania i krążenia – wylicza prof. Michał Troszyński. Zaburzenia regulacji ciepła i gospodarki wodno-elektrolitowej czy skłonność do obrzęków to typowe objawy zaburzeń homeostazy noworodka.
Psychika wcześniaka
Wyprowadzanie malucha z tych stanów wymaga odpowiedniej aparatury, zapewniającej mu stałe warunki komfortu otoczenia, czyli ciepło, wilgotność, tlen i sztuczne karmienie. Dlatego wcześniak musi przebywać w inkubatorze. Poza tym u przedwcześnie urodzonych dzieci występuje duża skłonność do krwawień, która jest spowodowana większą kruchością i przepuszczalnością naczyń, a potęgowana jest okresowymi stanami niedotlenienia. – Organizm wcześniaka jest bardziej podatny na zakażenie, które jest często ostateczną przyczyną zgonu – twierdzi prof. Michał Troszyński. Wcześniak może w późniejszym czasie (miedzy pierwszym a trzecim rokiem życia) ujawniać cechy niedorozwoju umysłowego, zaburzeń w mowie oraz sferze psychicznej jako skutek uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego. Dlatego trzeba zrobić wszystko, aby maluch nie urodził się przed 38. tygodniem ciąży i trzymać się z daleka od największych wrogów ciąży.
Julia Wysocka
Zobacz także:
Podpowiadamy, jak wyglądać kwitnąco przed dziewięć miesięcy.
Gestoza, czyli zatrucie ciążowe
Jakie są jej przyczyny i w jaki sposób ją leczyć?
/img2.papilot.pl/800w/2011/10/ciaza-93034955.jpg)
Ta strona używa plików cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie.
Więcej szczegółów w naszej