KALENDARZ CIĄŻY: Zobacz, jak rozwija się twoje dziecko miesiąc po miesiącu!

Dziewiąty miesiąc ciąży (22-36/40 tydzień)

Twój organizm: Jednego dnia jesteś tak przemęczona, że najchętniej cały dzień leniuchowałabyś w łóżku, a drugiego masz w sobie tyle zapału, że z powodzeniem mogłabyś sama zrobić w mieszkaniu przemeblowanie. Miotają Tobą sprzeczne uczucia: z jednej strony cieszysz się, że już niedługo przytulisz swoje dziecko do piersi, ale z drugiej strony paraliżuje Cię strach przed porodem. O tym, co Cię czeka na porodówce, przeczytasz w osobnym artykule.

Dziecko: Jego główka kieruje się w stronę kanału rodnego, co może sprawić, że łatwiej ci będzie oddychać. Z ciała dziecka znika maź płodowa (pozostaje jedynie w fałdkach skóry). Nadnercza zaczynają wytwarzać kortyzon - hormon, który pomaga płucom oddychać.

Poród w 38 tygodniu, to już poród o czasie. W tym ostatnim miesiącu dziecko z upływem każdego tygodnia przybiera na wadze około 150 g. Typowy noworodek ma około 50 cm długości i waży około 3,5 kg.

Gabriela Mostowicz-Zamenhof

Zobacz także:

Co Cię czeka na porodówce? Pokonaj lęk przed nieznanym! PORADY DLA PRZYSZŁYCH MAM

Wielki finał tuż-tuż, a ty próbujesz wyobrazić sobie ten dzień. Bez obaw – pomożemy ci się do niego przygotować.

PSYCHOTEST: Sprawdź, czy jesteś gotowa na dziecko!

Dowiesz się, czy jesteś już gotowa na macierzyństwo, czy też może powinnaś lepiej przygotować się do nowej roli mamy.

Ósmy miesiąc ciąży (29-32 tydzień)

Twój organizm: Wciąż masz trudności z oddychaniem i spaniem, dokuczają Ci bóle kręgosłupa i głowy, a także opuchnięte nogi. Czujesz się ociężała i nieatrakcyjna. W tym okresie możesz też odczuwać skurcze Braxtona-Hicksa, czyli kilkusekundowe twardnienie macicy. Skurcze te przygotowują macicę do porodu.

Mimo powyższych dolegliwości, z zapałem kompletujesz ubranka dla dziecka oraz wybierasz mebelki do jego pokoju. Coraz częściej myślisz o dniu rozwiązania.

Dziecko: Jego waga rośnie dzięki przyrostowi podskórnej tkanki tłuszczowej. W tym czasie wykształca się również odruch zwężania źrenic pod wpływem światła.

Dziecko dużo śpi, wciąga i wypluwa wody płodowe. Jego rozwój ulega spowolnieniu. Teraz maluszek tylko rośnie i ćwiczy umiejętności, które będą mu potrzebne po narodzinach. W 32 tygodniu waży około 2800 g i mierzy 34 cm.

Szósty miesiąc ciąży (21-24 tydzień)

Twój organizm: Skóra na Twoim brzuchu rozciąga się coraz bardziej – może też swędzieć, dlatego smaruj ją balsamami nawilżającymi. W nocy lub nad ranem zaczną pojawiać się skurcze łydek – to efekt niedoboru potasu. Możesz też czuć mrowienie w rękach i nogach.

Macica będzie naciskać na przewód pokarmowy oraz na przeponę, dlatego będziesz miała kłopoty z trawieniem i oddychaniem.

Zrezygnuj w tym czasie z ciężkich i intensywnych prac domowych – mogą być niebezpieczne dla ciąży.

Dziecko: Jego aktywność jest w tym okresie bardzo duża. Wciąż obraca się, boksuje, dotyka własnej buzi. Rosną mu też rzęsy, formują się wyraźnie małżowiny uszne, a między nosem a górną wargą zaczyna się uwidaczniać pionowa bruzda. Wzmacniają się mięśnie jego karku, więc już trzyma głowę.

Zaczyna działać system odpornościowy, a jelita są na tyle rozwinięte, że dziecko może przetwarzać połykany płyn owodniowy. Maluch waży około 700 g i mierzy 22 cm.

Siódmy miesiąc ciąży (25-28 tydzień)

Twój organizm: Brzuch jest coraz większy, więc zaczyna Ci coraz bardziej przeszkadzać. Do tego dochodzą bóle pleców, które są wyraźnym sygnałem, że Twoje ciało przygotowuje się do porodu. Aby nieco zniwelować ból unikaj dźwigania, długiego stania i nie noś butów na wysokim obcasie. Zafunduj sobie za to rozgrzewającą kąpiel i poproś partnera o wymasowanie Ci pleców.

W siódmym miesiącu nasilą się także kłopoty z trawieniem i oddychaniem, zaczniesz cierpieć na bezsenność, uderzenia gorąca i nadmierną potliwość.

Wiele kobiet w tym okresie ma już dość swojego stanu i z utęsknieniem myśli o porodzie.

Dziecko: Zaczyna gromadzić pod skórą niewielkie zapasy tłuszczyku. Wykształca się siatkówka oka, otwierają się sklejone powieki. Na powierzchni mózgu zaczynają się kształtować charakterystyczne bruzdy i zwoje. Maluch ma wyraźnie zarysowane brwi, rzęsy i włoski na głowie. U chłopców do moszny powoli zstępują jądra. Przez ten miesiąc następuje duży skok wagi. Dziecko waży już 160 g i mierzy około 25 cm.

Maluchy urodzone na przełomie 6 i 7 miesiąca, wspomagane nowoczesną aparaturą, mają dużą szansę, żeby przeżyć. Największą trudnością jest dla nich oddychanie - płuca ukształtowały się już w 19 tygodniu ciąży, ale dopiero teraz zaczynają wytwarzać surfaktant - substancję, która wyścieła pęcherzyki płucne, aby się nie sklejały. Jeśli istnieje zagrożenie przedwczesnym porodem, matce podaje się leki zwiększające produkcję surfaktantu przez płuca malucha.

Czwarty miesiąc ciąży (13-16 tydzień)

Twój organizm: Kończą się nudności i wymioty, a Ty odzyskujesz dobry nastrój. Jesteś pełna energii i w dodatku piękniejesz: Twoja cera staje się gładka, włosy gęstnieją, a paznokcie robią się twardsze.

Nadal będziesz się jednak borykać z zaparciami, zgagą i zmęczeniem. Do tego może pojawić się katar i krwawienie z nosa, ponieważ podniesiony poziom estrogenów i progesteronu powoduje zwiększenie przepływu krwi przez błonę śluzową nosa.

To najlepszy okres, aby wprowadzić do swojej diety produkty bogate w błonnik: warzywa, owoce, płatki, kaszę, pełnoziarniste pieczywo. Jedz też suszone morele, śliwki, figi – pomogą na dokuczliwe zaparcia.

W czwartym miesiącu ciąży Twój brzuszek będzie już widocznie zarysowany, a Ty będziesz miała zwiększony apetyt na seks!

Dziecko: Zaczyna marszczyć czoło i robić minki – w ten sposób ćwiczy mięśnie twarzy, przygotowując się m.in. do nauki ssania. Potrafi także podrapać się, kręcić główką, podkurczać palce stóp i robić fikołki. Ukształtowały mu się już również kości, stawy i mięśnie. W jego mózgu co minutę powstaje 250 000 nowych komórek.

Pod koniec 4 miesiąca maluszek umie już reagować na głośne dźwięki i połykać wody płodowe, ćwicząc w ten sposób układ trawienny. Jego nogi stają się dłuższe niż ręce. Ostatecznie ukształtował się również nos. Na początku 4 miesiąca dziecko było wielkości moreli, pod koniec ma długość twojej dłoni i waży około 100 g.

Piąty miesiąc ciąży (17-20 tydzień)

Twój organizm: Mięśnie Twojej macicy będą się systematycznie rozciągać, więc możesz mieć skurcze lub bóle brzucha. Spodziewaj się także obrzęku nóg i rąk. Twój brzuszek będzie już bardzo widoczny, a Ty zaczniesz odczuwać ruchy dziecka. Najpierw będzie to przypominać bąbelki lub pływanie ryby, potem zaczniesz czuć, jak maluch przepływa z jednego boku brzucha na drugi , rozciąga się, czy obraca.

W tym okresie uważaj także na swój wzmożony apetyt. Nie jedz zwłaszcza wszystkich słodyczy, na które masz ochotę. Puste kalorie nie przysłużą się Twojemu maluchowi, a Ty niepotrzebnie przytyjesz. Postaraj się zracjonalizować swoją dietę i jeść zdrowo, choć będzie Ci się to wydawać bardzo trudne.

Dziecko: W 18 tygodniu życia dziecka szpik kostny rozpoczyna produkcję krwinek. U dziewczynek tworzą się jajowody, macica, pochwa i wargi sromowe. Maluch ma już także  wykształcone płuca, choć nie potrafi jeszcze oddychać, a u jego stóp formują się malutkie paznokcie.

Na skórze dziecka swoją pracę rozpoczynają również gruczoły łojowe, tworząc maź płodową, która ma skład podobny do leczniczych kremów. Chroni delikatną skórę dziecka przed działaniem wodnego środowiska, w którym żyje. Pod koniec piątego miesiąca ciąży dziecko ma długość dużego banana, mierzy około 18 cm i waży 300 g.

To najlepszy moment, żeby za pomocą badania USG sprawdzić, czy nie występują ewentualne wady w budowie i funkcjonowaniu serca dziecka.

Drugi miesiąc ciąży (5-8 tydzień)

Twój organizm: Nadal będziesz miała zmienne nastroje, bardzo łatwo będzie Cię można wyprowadzić z równowagi. To zupełnie normalne – dzieje się tak za sprawą hormonów.

Poza huśtawką nastrojów, dokuczać Ci będzie także ciągłe zmęczenie i senność. Można je częściowo pokonać dzięki częstemu wietrzeniu mieszkania/miejsca pracy oraz chodzeniu na krótkie spacery. Kawa czy mocna herbata pomogą, ale tylko na krótką chwilę – potem zmęczenie wróci ze zdwojoną siłą. Dlatego staraj się unikać tych napojów.

Warto, abyś już na początku wiedziała, jakie badania czekają Cię w okresie całej ciąży. Oto ich lista:

- analiza krwi - określenie grupy krwi oraz czynnika Rh - w 1 trymestrze ciąży;

- badanie krwi wykrywające toksoplazmozę i przeciwciała różyczki - w 1 trymestrze ciąży, następnie w zależności od wyników;

- morfologia - co miesiąc;

- badanie ogólne moczu - regularnie co miesiąc;

- AFP - stężenie alfa-fetoproteiny - badanie krwi w kierunku poważnych wad wrodzonych płodu - w 1 trymestrze ciąży albo na początku 2 trymestru ciąży;

- cytologia - mikroskopowe badanie wymazu z szyjki macicy - w 1 trymestrze ciąży;

- glukoza w surowicy krwi - na początku ciąży oraz w 5 lub 6 miesiącu;

- HBs - badanie krwi w kierunku żółtaczki zakaźnej typu B - pod koniec ciąży;

- stopień czystości pochwy - badanie bakteriologiczne wydzieliny z dróg rodnych - w 1 trymestrze ciąży;

- WR - badanie w kierunku kiły - na początku i na końcu ciąży

Trzeci miesiąc ciąży (10-13 tydzień)

Twój organizm: Dolegliwości zwiększą się: będziesz zmagać się z wymiotami, nudnościami, ciągłym zmęczeniem. Do tego dojdą także bóle i zawroty głowy, zgaga, zaparcia oraz brak apetytu (lub przeciwnie – apetyt na nietypowe jedzenie). Niestety to nie koniec: w trzecim miesiącu ciąży będziesz także nadpobudliwa, zupełnie jak podczas przedmiesiączkowego PMS. Spodziewaj się również częstszych wizyt w toalecie – rosnąca macica będzie bowiem naciskać na Twój pęcherz.

Staraj się w tym okresie dużo relaksować przy spokojnej muzyce lub w wyciszonym pomieszczeniu. Nudności zwalczysz dzięki herbatce imbirowej oraz pokarmom zawierającym witaminę B6, np. płatkom zbożowym czy bananom.

Dziecko: W trzecim miesiącu ciąży zarodek nazywany jest płodem, ponieważ większość jego układów i narządów już się rozwinęła. Do tego zniknęły błony między paluszkami jego dłoni i stóp, a powieki urosły i skleiły się, więc dziecko wygląda jakby spało. Główka przylegająca do tej pory do klatki piersiowej odchyla się do tyłu, szyja smukleje. Chłopcom wydłuża się prącie.  

W tym czasie dziecku rosną także paznokcie, a na skórze pojawiają się zawiązki cebulek włosowych. Dziecko zaczyna też reagować na bodźce zewnętrzne. Gdy mocno naciśniesz brzuch, odpowie gwałtownym ruchem całego ciała - nie wyczujesz jednak tego.

Pod koniec trzeciego miesiąca ciąży pracę podejmują również nerki, więc dziecko robi siusiu. Składniki moczu są wydalane przez łożysko do krwi matki, a potem filtrowane przez jej nerki. Na początku trzeciego miesiąca dziecko jest wielkości małego ząbka czosnku, pod koniec ma rozmiar brzoskwini i waży blisko 20 g.