Wystarczy sekunda, by ocenić nieznajomego na „tak” lub „nie”. Jak działa efekt aureoli?

Robimy to zupełnie nieświadomie i sami też jesteśmy tak oceniani.
Wystarczy sekunda, by ocenić nieznajomego na „tak” lub „nie”. Jak działa efekt aureoli?
Fot. Unsplash
14.05.2020

Na pewno doskonale znasz powiedzenie, które głosi: “Nie oceniaj książki po okładce”. Wydanie opinii na temat danej osoby tylko na podstawie wyglądu i pierwszego wrażenia jest niemożliwe, a w wielu przypadkach także krzywdzące. Często okazuje się, że takie powierzchowne oceny są wyjątkowo nietrafione, co da się zweryfikować dopiero po lepszym poznaniu danej osoby. 

Zobacz również: Czy jesteś zbyt inteligentna, żeby być szczęśliwa? Sprawdź, czy posiadasz te 4 cechy

Niestety równie często przekonujemy się o tym, że powstrzymywanie się od takich ocen jest bardzo trudne, a czasami wręcz niemożliwe. W wielu przypadkach dokonujemy jej wręcz nieświadomie. Właśnie na tym polega tzw. efekt aureoli. Co to takiego i w jaki sposób wpływa na to, jak postrzegamy innych ludzi? 

Co to jest efekt aureoli? 

Efekt aureoli, zwany też efektem halo to tendencja do automatycznego, pozytywnego lub negatywnego przypisywania cech osobowościowych na podstawie pierwszego wrażenia. Jeśli przypisywane przez nas cechy są pozytywne, mówimy wówczas o efekcie Galatei, zwanym też efektem nimbu lub anielskim efektem halo. Galatea to postać wywodząca się z mitologii greckiej. Była ona żoną króla Cypru, Pigmaliona. Pigmalion stworzył rzeźbę kobiety idealnej, w której się zakochał i zapragnął, aby ożyła. Marzenie Pigmaliona spełniła Afrodyta i rzeźba zmieniła się w kobietę o imieniu Galatea.  

Co to jest efekt aureoli?

Fot. Unsplash.com

Jeśli natomiast cechy, które przypisujemy nieznajomej osobie na podstawie pierwszego wrażenia są negatywne mowa wówczas o efekcie Golema, zwanym też szatańskim efektem halo. Golem jest postacią wywodzącą się z Biblii. To istota utworzona z gliny na kształt człowieka, ale pozbawiona duszy rozumiejącej, a zatem również zdolności mowy. Na temat golema w kulturze żydowskiej powstało wiele legend i podań. Najbardziej znane z nich mówi o tym, że Golem został ulepiony z gliny na wzór człowieka i ożywiony przez rabina Maharala. Miało to miejsce w XVI wieku, gdy prascy Żydzi byli posądzani o bezbożne praktyki i padali ofiarami ataków. Golem miał bronić ich przez prześladowcami. Był jednak istotą niemą i bezmyślną, ponieważ nie został stworzony przez Boga. Mógł jedynie wykonywać polecenia, nie posiadając własnej, wolnej woli. Według legendy po obronie Żydów przed atakami ludności, Golem wpadł w szał i zaczął mordować tych, którym służył. 

Zarówno mit o Galatei jak i podanie o Golemie sprowadzają się do jednego, wspólnego mianownika – to samospełniające się przepowiednieNasze wyobrażenia na temat danych osób nadają im cech, które im przypisujemy.  

Efekt aureoli a stereotypy 

Okazuje się, że mamy wyjątkowo silną tendencję do przypisywanie danej osobie pewnych cech osobowości tylko i wyłącznie na podstawie jej wyglądu. Podświadomie stwierdzamy, że osoby o ładnej aparycji czy symetrycznych rysach twarzy są miłe i dobre. Z kolei osoby, które uchodzą w naszych oczach za nieatrakcyjne będą wydawać nam się niemiłe, niesympatyczne czy wręcz złe. Taki proces stoi też m.in. za stereotypami i żartami na temat “głupich blondynek” albo przekonaniem, że osoby o rudych włosach są fałszywe.  

Oczywiście są to tylko stereotypy, które dla wielu osób są po prostu krzywdząceCo więcej, my sami również możemy paść ofiarą przypisania nam błędnych cech tylko na podstawie pierwszego wrażenia. Trudno jest pozbyć się raz nałożonej aureoli. Warto wobec tego powstrzymać się przed ferowaniem wyroków tylko na bazie pierwszego kontaktu z nowo poznaną osobą. 

Zobacz również: O dziewczynach z tatuażami krąży wiele mitów. Jeden właśnie się potwierdził

Polecane wideo

Jak wygląda idealny makijaż? Te dziewczyny z całą pewnością potrafią go zrobić
Jak wygląda idealny makijaż? Te dziewczyny z całą pewnością potrafią go zrobić - zdjęcie 1
Komentarze
Ocena: 5 / 5

Polecane dla Ciebie