Minione stulecie przyniosło olbrzymie zmiany w sytuacji kobiet. Dziś możemy same decydować o tym, jak się ubierać, podejmować naukę i pracę, również w “męskich zawodach”, otrzymałyśmy prawa wyborcze. Ale do całkowitej równości ze względu na płeć niestety wciąż daleka droga. Kobiety w dalszym ciągu są dyskryminowane, co przejawia się m.in. w nierównościach płacowych czy w kulturze gwałtu.
Zobacz również: 257 lat. Tyle czasu potrzeba, aby zniknęła różnica wynagrodzeń między kobietami a mężczyznami
Wielu osobom wydaje się, że szokujące i absurdalne nakazy i zakazy, którym podlegały kobiety to kwestia odległej przeszłości. Ale okazuje się, że to sytuacja doskonale znana chociażby naszym babciom czy matkom. Jeszcze 50 lat temu kobiety nie mogły robić wielu rzeczy, które dziś są postrzegane za coś zupełnie normalnego.
Ostatnio dyskutowano o tym na platformie Tumblr. Pewien użytkownik stworzył listę zakazów, jakie obejmowały kobiety w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX wieku, a więc nieco ponad 50 lat temu. Oto najbardziej szokujące fakty z tego okresu.
W latach 60. kobieta nie mogła legalnie:
- Otworzyć konta w banku ani posiadać karty kredytowej - bez pisemnego pozwolenia ze strony ojca albo męża.
- Być członkiem ławy przysięgłych - ponieważ jej nieobecność mogła stanowić problem dla rodziny, jako że kobieta była pomocą domową męża.
- Nabyć żadnej formy antykoncepcji bez zgody męża - musiała być mężatką, a mąż musiał wyrazić zgodę na odłożenie planów reprodukcyjnych.
- Studiować na uczelniach Ligi Bluszczowej - uniwersytety Ligi Bluszczowej (ang. Ivy League, przyp. red.) aż do lat 70. i 80. były uczelniami męskimi.
- Liczyć na równość w miejscach pracy - raport Kennedy’s Commission on the Status of Women z 1963 roku wykazał, że kobiety zarabiały 59 centów na każdego dolara zarabianego przez mężczyzn, oraz nie były zatrudniane na bardziej lukratywnych i profesjonalnych stanowiskach.
- Utrzymać pracy jeśli zaszły w ciążę - do czasu wprowadzenia ustawy Pregnancy Discrimination Act w 1978 roku kobiety były regularnie zwalniane za to, że zaszły w ciążę.
- Odmawiać współżycia mężowi - w połowie lat 70. większość stanów Ameryki uznała gwałt małżeński, a w 1993 roku stał się on przestępstwem we wszystkich 50 stanach. Mimo to do dziś w wielu miejscach gwałt małżeński często jest traktowany inaczej niż inne formy gwałtu.
- Otrzymać łatwego rozwodu - przed wprowadzeniem prawa o rozwodzie bez orzekania o winie w roku 1969 małżonkowie musieli udowodnić winę drugiej strony, taką jak niewierność, a to często kończyło się rekryminacją.
- Przeprowadzić legalnej aborcji w większości stanów - sprawa Roe przeciwko Wade z 1973 roku zapewniła kobietom prawo do aborcji przez cały okres ciąży.
- Podejmować działań prawnych przeciwko molestowaniu seksualnemu w miejscu pracy - po raz pierwszy miało to miejsce dopiero w 1977 roku.
- Uprawiać sport na uczelniach wyższych - ustawa Title IX of the Education Amendments chroni obywateli przed dyskryminacją ze względu na płeć w programach edukacyjnych oraz aktywnościach, które otrzymują finansowanie ze strony rządu. Przed wprowadzeniem tego prawa na uczelniach wyższych nie mogły istnieć żeńskie drużyny sportowe.
- Aplikować o pracę w męskich zawodach - decyzją Equal Employment Opportunity Commission ogłoszenia o pracę z rozróżnieniem ze względu na płeć stały się nielegalne. Ten wyrok został podtrzymany przez Sąd Najwyższy w 1973 roku, co otworzyło kobietom drogę do aplikowania na lepiej płatne stanowiska na równi z mężczyznami.
Właśnie dlatego potrzebujemy feminizmu. Dzięki temu wiemy, że feminizm działa.
Wielu internautów było zszokowanych tymi faktami. W komentarzach pojawiły się również głosy kobiet, które doświadczyły tych realiów.
Firmy mogły wymagać od kobiet, żeby nosiły sukienki albo spódnice - i wymagały tego. Sprzeciw mógł doprowadzić do zwolnienia, co było legalne. Legalne było również zwolnienie kobiety za to, że wyszła za mąż albo zaszła w ciążę. Logika brzmiała: mężatka albo matka nie ma potrzeby pracować - od tego jest mąż.
Mąż mógł zgwałcić swoją żonę. Legalnie. Pamiętam, jak miałam 12 lat i czytałam o ekspertach debatujących o tym, czy można powiedzieć, że mąż zmusza żonę do seksu. To była poważna dyskusja w 1974 roku.
Określenie gwałtu na randce było wyśmiewane. Jeśli kobieta poszła na randkę, argumentacja prawników brzmiała: zgoda na seks była zrozumiała sama przez się. Jeszcze bardziej obrzydliwy jest fakt, że w niektórych stanach nawet do początku lat 80. ojciec mógł zgwałcić swoją córkę... Było to traktowane na równi z wykroczeniem.
Zabroniono mi uczyć się nauk komputerowych w gimnazjum i liceum w latach 1978-1979 oraz 1979-1980. Dyrektor powiedział mi: “Tylko chłopcy muszą to wiedzieć. Wy, dziewczynki, wyjdziecie za mąż i nie będziecie używać komputerów”.
Co sądzicie o takiej liście zakazów dla kobiet?
Zobacz również: Nie chciała się malować i nosić obcasów w pracy. Została zwolniona