Przybieranie na wadze w ciąży jest kwestią indywidualną. Jedne kobiety tyją niewiele, inne – wprost przeciwnie. Gdy piosenkarka Pink spodziewała się dziecka, przytyła tak dużo, że po porodzie ostro zabrała się do pracy i zrzuciła aż 25 kg. Na drugim biegunie znajduje się aktorka Monika Mrozowska – miała już kilka miesięcy ciąży za sobą, gdy w rozmowie z „Życiem na gorąco” pochwaliła się, że póki co przytyła tylko 2 kg – mimo że, jak ponoć twierdzą opiekujący się nią lekarze, dziecko aktorki jest dość duże.
Również internautki wymieniają się doświadczeniami w tym temacie. Na pytanie, ile przytyły w ciąży, padają różne odpowiedzi: 13 kg; 15,5 kg; 6 kg; 11 kg; 22 kg. Jak widać – nie ma reguły. Czy zatem możesz w jakikolwiek sposób przewidzieć, ile będziesz ważyła, gdy maluch pojawi się na świecie?
Tycie zależne od trymestru
Ciąża trwa zwykle 40 tygodni. I trymestr obejmuje czas od poczęcia do 13-14. tygodnia. II trymestr to okres między 14. a 27. tygodniem, natomiast III – aż do rozwiązania. W I i II trymestrze przyrost masy ciała przyszłej mamy jest największy i zależy od takich czynników jak: predyspozycje genetyczne, styl życia, odżywianie, warunki środowiskowe. Przybierania na wadze w ciąży nie da się uniknąć – jest to wręcz konieczne, żeby dziecko mogło się prawidłowo rozwijać. Zdaniem lekarzy masa ciała ciężarnych kobiet zwykle wzrasta o ok. 20 proc. w stosunku do wagi sprzed ciąży.
Mniej tyją kobiety, które przed zajściem w ciążę miały nadwagę. Szacuje się średnio, że kobiety ważące do 50 kg tyją 14-18 kg, 50-60 kg – 13-15 kg, 60-80 kg – 11-12 kg, natomiast ciężarne, które przed ciążą miały na liczniku ponad 80 kg, tyją średnio 8-11 kg.
Co składa się na przyrost masy ciała?
- Powiększanie się macicy, która przed ciążą waży około 50 g, a przed porodem jej waga wynosi średnio 1 kg. Po porodzie macica zmniejsza swe wymiary i ciężar, aby po zakończeniu połogu, po sześciu tygodniach, wrócić do wielkości sprzed ciąży;
- Powiększenie się piersi w związku z rozwojem gruczołów mlecznych i przygotowaniem ich do wytwarzania mleka (0,5 kg);
Ach, te zachcianki
Niebagatelny wpływ na wagę ciężarnej ma jej sposób odżywiania. Wartość energetyczna posiłków spożywanych wzrasta znacząco w II (o 360 kcal na dzień) i III trymestrze ciąży (o 475 kcal na dzień). Kobiety spodziewające się dziecka często mają rozbudzony apetyt i ciążowe zachcianki. O swoich spożywczych kaprysach piszą internautki. Kasia: „O, u mnie też trochę tego było. Z tego, co pamiętam – chleb z bitą śmietaną (na szczęście szybko mi przeszło), miętówki (normalnie ich nie cierpię), codziennie na obiad musiał być rosół, kilka razy w środku nocy mąż jechał po ptasie mleczko, a ze dwa razy nad ranem musiał gotować budyń waniliowy. To w pierwszym trymestrze; od drugiego smak zmienił mi się bardziej na kwaśny, wcinałam kiszoną kapustę, zupę ogórkową, śledzie (marynowane) i kurki (też marynowane)”.
Małgosia: „Ja na początku w ogóle nie myślałam o słodyczach… Najchętniej jadłabym pizzę. A teraz niestety dzień bez słodyczy jest dniem straconym”.
Lekarze tłumaczą, że potrzeby energetyczne ciężarnych rosną w miarę rozwoju ciąży i pod koniec są przeciętnie o 500 kcal dziennie wyższe niż na początku, co daje ok. 2500 kcal na dobę. Dodatkowe kalorie zużywane są na potrzeby rosnącego dziecka oraz na wzmożoną przemianę materii ustroju. Reakcją na to zwiększone zapotrzebowanie jest właśnie poprawa apetytu, a także lepsze wykorzystanie dostarczanych składników odżywczych.
Witaminy i minerały
Produkty dostarczane organizmowi ciężarnej powinny być wartościowe – warto zwrócić uwagę na to, aby zapewniać organizmowi o 25 proc. więcej witaminy E, od 13 do 23 proc. więcej witaminy C i około 30 proc. więcej witamin z grupy B. Spożycie pozostałych witamin wzrasta w granicach od 20 do 60 procent. Ze składnikami mineralnymi jest podobnie. Przyszła mama powinna spożywać pokarmy bogate w magnez, żelazo, cynk, jod, selen, miedź, natomiast zwiększenie normy zapotrzebowania na wapń i fosfor spowodowało, że nie trzeba ich dostarczać w większej ilości podczas ciąży. Szczególną uwagę należy zwrócić na żelazo.
Bardzo ważne jest włączenie do jadłospisu produktów bogatych w kwas foliowy. Na stołach przyszłych mam powinny się znaleźć: warzywa liściaste (szczególnie zielonolistne), szpinak, buraki, brokuły, brukselka, kalafior, szparagi, pomidory, groch, fasola, soczewica, soja, orzechy, słonecznik, wątroba, żółtko jajka, pszenica, pomarańcze, awokado.
Zasady komponowania posiłków:
- Unikaj nadmiaru soli i cukru;
- Tłuszcze zwierzęce (zwłaszcza tłuste mięso, smalec, śmietanę) zastąp jogurtem naturalnym, oliwą, olejami roślinnymi i tłustymi rybami morskimi zawierającymi nienasycone kwasy tłuszczowe;
- Urozmaicaj posiłki, stosuj pełnowartościowe produkty spożywcze – w ten sposób pokryjesz zapotrzebowanie na wszystkie składniki;
- Pamiętaj, że prawidłowe wykorzystanie składników jest możliwe wtedy, gdy posiłki zostaną właściwie rozłożone. Przerwy między nimi w ciągu dnia nie powinny być dłuższe niż cztery do sześciu godzin, ponieważ rosnące dziecko intensywnie czerpie składniki odżywcze.
Dzienne zapotrzebowanie energetyczne (100 proc.) należy rozłożyć następująco: śniadanie – 25 proc., drugie śniadanie – 10 proc., obiad – 30 proc., podwieczorek – 5 proc., kolacja – 20 proc., dodatkowo do wykorzystania – 10 procent.
Ewa Podsiadły-Natorska
Korzystałam z:
„Od poczęcia do narodzin”, prof. Longin Marianowski, poradnik polecany przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne
- Łożysko w ciąży donoszonej waży około 0,5 kg;
- Tworzenie się płynu owodniowego – do 1-1,5 litra pod koniec ciąży;
- W okresie ciąży dochodzi do nagromadzenia w organizmie większej ilości wody i płynów ustrojowych, które w ciągu kilku dni po porodzie zostają wydalone (4-6 kg);
- Błony płodowe (ok. 0,5 kg);
- Przyrost mięśni macicy (ok. 1 kg);
- Waga samego dziecka – donoszony noworodek w momencie porodu waży średnio 2,5-4 kg.