Problemy z zajściem w ciążę - skąd się biorą? (Niektórzy starają się o dziecko nawet dwa lata!)

A co z długoletnim stosowaniem antykoncepcji hormonalnej? Dobra wiadomość jest taka, że nie stwierdzono jej wpływu na płodność.

„Po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych płodność u kobiety, z medycznego punktu widzenia, powraca dość szybko. Należy jednak pamiętać, że tabletki antykoncepcyjne przyjmowane przez wiele lat, zapobiegają ciąży, nie stanowiąc, tzw. prezerwacji płodności. Oznacza to, że kobieta, która zaczęła brać tabletki w wieku 20 lat, a przestała mając 30, będzie miała płodność właściwą dla kobiety trzydziestoletniej, a nie taką, jaką miała przed rozpoczęciem przyjmowania tabletek. Dlatego po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej problemy z zajściem w ciążę mogą wynikać z czynników takich jak przebyte wcześniej schorzenia, wiek, długotrwały stres, ale nie są one bezpośrednią konsekwencją stosowanej, nawet przez lata, antykoncepcji hormonalnej” – tłumaczy prof. Romuald Dębski, ekspert programu „Zdrowa ONA”.

Stwierdzenie niepłodności

O niepłodności mówi się, gdy po roku regularnego współżycia bez antykoncepcji kobieta nie zachodzi w ciążę. W 45 proc. przypadków niepłodność dotyczy partnerki, w 45 proc. – partnera, a w 10 proc. przypadków pierwotnej przyczyny nie udaje się ustalić. Pierwszym krokiem jest eliminacja czynnika męskiego, ponieważ może się zdarzyć, że przyczyna niepłodności tkwi w partnerze. Jeśli jednak mężczyzna jest zdrowy, lekarz oceni płodność kobiety, przeprowadzając szereg badań, w tym badania tzw. pakietu kobiecego, w skład którego wchodzą: badanie poziomu hormonu AMH oraz FSH, badanie ultrasonografem oraz konsultacja lekarska.

Po zdiagnozowaniu przyczyn trudności z zajściem w ciążę specjalista zaproponuje odpowiednie leczenie. Mogą być to metody farmakologiczne lub operacyjne (np. usunięcie mięśniaka), a do najbardziej zaawansowanych należą metody wspomagania rozrodu, wśród których znajduje się inseminacja (wprowadzenie nasienia partnera do macicy za pomocą specjalnego cewnika) czy zabieg zapłodnienia in vitro.

Ewa Podsiadły-Natorska

Styl życia bardzo ważny

Oprócz nieprawidłowości w budowie narządów rozrodczych i problemów hormonalnych przyczyną niepłodności może być styl życia, w tym nadużywanie alkoholu, otyłość i palenie papierosów. Twórcy kampanii „Płodna Polka” zwracają uwagę, że udowodniono naukowo negatywny wpływ na płodność używek w postaci alkoholu, nikotyny oraz nadmiernej ilości kofeiny (powyżej dwóch filiżanek kawy dziennie – z badań holenderskich uczonych wynika, że cztery filiżanki kawy w ciągu dnia obniżają szansę na zapłodnienie o 25 proc. Są również badania, z których dowiadujemy się, że nadużywanie kawy może zwiększyć ryzyko poronienia).

U kobiet mających skłonność do używek częściej obserwuje się zaburzenia funkcji rozrodczych. Nadużywanie alkoholu ma też niebagatelne znacznie w przypadku mężczyzn – im więcej piją, tym mniejsza jakość ich nasienia, niższe libido i mniej testosteronu. A to także może utrudnić kobiecie zajście w ciążę. Równie szkodliwe jest palenie, które pozbawia kobietę wielu cennych witamin. Nikotyna może poza tym uszkodzić jajowody, a wtedy szansa na poczęcie gwałtownie spada.

Niekorzystnie na poczęcie wpływa zbyt niska bądź zbyt wysoka masa ciała, stres, rozregulowany tryb dnia, które zaburzają gospodarkę hormonalną. Problemy z płodnością – jak podkreślają twórcy kampanii „Płodna Polka” – mogą powodować również zaburzenia w postaci niedoczynności lub nadczynności tarczycy, nadmierne wydzielanie testosteronu, niedobór hormonów płciowych w postaci estradiolu oraz progesteronu.

Na to też zwróć uwagę

Szkodliwe mogą być też z pozoru błahe rzeczy jak gorące kąpiele czy niedosypianie. Jeśli chodzi o ten pierwszy przykład, to wysoka temperatura może obniżyć płodność zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Groźne jest ponadto niedosypianie – brak snu upośledza funkcjonowanie całego organizmu, zmniejszając odporność i zaburzając równowagę hormonalną. Kobiety starające się o dziecko powinno przesypiać minimum 7-9 godzin dziennie w ciągu doby.

Przyczynami niepłodności, zwracają uwagę twórcy kampanii „Płodna Polka”, mogą być zaburzenia hormonalne, nieprawidłowa anatomia macicy, niedrożność jajowodów, endometrioza lub infekcje przenoszone drogą płciową (jak rzeżączka, chlamydia). Niepłodność występuje też przy zespole policystycznych jajników (wynika ona tutaj głównie z braku owulacji).