Czego uczą nas książki? 13 cennych lekcji

Czytajmy książki! Gwarantują podróż pełną emocjonujących przygód – i to za darmo. A przy tym mogą nas sporo nauczyć.
Czego uczą nas książki? 13 cennych lekcji
17.08.2014

Czytanie to wspaniałe doświadczenie, od którego – niestety – wielu Polaków trzyma się z daleka. Z badań Biblioteki Narodowej wynika, że tylko połowa naszego społeczeństwa czyta w ciągu roku choć jedną książkę. Jedynie 11 proc. Polaków sięga po więcej niż sześć książek rocznie. A przecież jedna powieść przeczytana raz na dwa miesiące to żaden wyczyn… Na szczęście ci, którzy czytają, wiedzą, jak wiele dzięki temu zyskują. Oto, czego książki mogą nas nauczyć.

Wyzbycie się uprzedzeń i tolerancja

Kto czyta, nie myśli stereotypowo. Jest też pozbawiony uprzedzeń wobec tego, co odmienne – płci, rasy, orientacji, przekonań. Czytelnik jest tolerancyjny. Potwierdzono to naukowo – raport na ten temat pojawił się w magazynie „Journal of Applied Social Psychology” i dotyczył książek o Harrym Potterze. Uczeni odkryli, że lektura powieści J.K. Rowling pomaga zwalczyć uprzedzenia, zmieniając u młodzieży postrzeganie grup społecznie napiętnowanych. To nie wszystko – badanie dowiodło, że czytelnicy książek o młodym czarodzieju wykazują mniej uprzedzeń wobec imigrantów i osób o odmiennej orientacji seksualnej.

Większa empatia

Ci, którzy czytają – chociażby krótkie, kilkustronicowe opowiadania raz na jakiś czas – wykazują większą zdolność empatii, czyli umiejętność wczuwania się w sytuację innych osób. Badania na ten temat przeprowadzono na Uniwersytecie w Toronto. Kanadyjscy uczeni, po przebadaniu 100 studentów, doszli do wniosku, że czytanie pomaga lepiej poradzić sobie z niepewnością, sprawia również, że unikamy pochopnych osądów wobec obcych osób. Miłośnicy książek są bardziej otwarci na potrzeby innych. Nie jest więc tak, że przez czytanie zamykamy się w wyimaginowanym świecie – przeciwnie: dzięki książkom lepiej radzimy sobie w prawdziwym życiu.

Siła do działania

Nic nie daje nam większej siły i motywacji do działania niż książki. Bohaterowie literaccy to zazwyczaj osoby niezłomne, gotowe walczyć w ważnej sprawie, zdeterminowane i gotowe na wszystko. Bo czy taka nie była Scarlett O’Hara („Przeminęło z wiatrem” Margaret Mitchell) – gdy Ameryka podzieliła się na Północ i Południe, targana wojną secesyjną, dla Scarlett celem numer jeden stało się przetrwanie i ocalenie rodzinnego majątku – Tary. A chłopcy z „Kamienic na szaniec” (Aleksander Kamiński)? Czy nie byli gotowi umierać za wolność? Siłę do działania da ci też lektura powieści „Dosięgnąć nieba” Richarda Raynera. Polecamy.

książka

Oto, czego jeszcze uczą nas książki:

- Prawdziwa miłość przetrwa wszystko („Pamiętnik”, „Jesienna miłość”, „Mistrz i Małgorzata”)

- Przyjaźń jest najważniejsza („Harry Potter”, „Chłopcy z Placu Broni”, „Tajemniczy ogród”);

- Marzenia się spełniają, a jeśli czegoś bardzo chcemy, dostaniemy to („Alchemik”);

- Każdy ponosi konsekwencje swoich czynów („Kości księżyca”, „Drzazga”, „Tarantula”);

- Wyborów należy dokonywać sercem („Zmierzch”, „Harry Potter”, „Płomień na śniegu”);

- Trzeba docenić to, co się ma („Dobrani”, „Zamek z piasku”).

Ewa Podsiadły-Natorska

książka

Nie wolno porzucać nadziei

Jan Kochanowski pisał: „Nie porzucaj nadzieje, jakoć się kolwiek dzieje: bo nie już słońce ostatnie zachodzi, a po złej chwili piękny dzień przychodzi”. Bohaterowie literaccy miewają chwile zwątpienia i załamania, ale w końcu potrafią się podnieść – bo tli się w nich nadzieja. Dzięki powieściom wiemy, że nigdy, w żadnej sytuacji, nie należy tracić nadziei. Tego uczy nas powieść „Oskar i pani Róża” (Eric-Emmanuel Schmitt), „Przeminęło z wiatrem”, „Dom w chmurach” Tomasza Wandzela. „Ta powieść opowiada głównie o nadziei. O tym, że choć nie możemy zmienić naszych losów, niezależnie co nas spotyka, musimy zaplanować, jak chcemy żyć dalej” – mówi Wandzel o swojej powieści (cytat z portalu gdansk.naszemiasto.pl).

 

książka

Czytanie rozwija umysł

Czytanie to wartościowa czynność, bo pomaga rozwijać język i słownictwo oraz uczyć się nowych zwrotów. Miłośnicy książek znają więcej wyrazów, którymi sprawniej posługują się w mowie i piśmie. Badania potwierdziły również, że osoby często czytające są inteligentniejsze od tych, które od książek trzymają się z daleka. Czytanie rozwija pamięć, ułatwia koncentrację, usprawnia myślenie, budzi kreatywność. Książki uczą nas także, że istnieje świat inny od tego, który znamy. Dzięki powieściom poznajemy obce nam obyczaje.

książka

Dobro zawsze zwycięża

W porządku – prawie zawsze. Ale wyjątki jedynie potwierdzają regułę, że warto walczyć w słusznej sprawie i być dobrym człowiekiem. Uczy nas tego np. Terry Pratchett – pisze o tym Mirosława, jedna z internautek: „To autor niezliczonych powieści fantasy. Ma cudowną właściwość kreowania takich światów, w których dobro zawsze zwycięża, i właśnie chyba dlatego czytam te książki wręcz nałogowo – wiara, że dobro zawsze zwycięża, potrzebna jest chyba każdemu”. Niektórzy twierdzą, że happy end jest przereklamowany. Ale to dzięki niemu mamy motywację i chęć, by stawić czoła przeciwnościom. Książki uczą, że wiara w dobro popłaca.

książka

Warto zawsze być sobą

W powieściach pozytywni bohaterowie trzymają się swoich zasad. Nie udają kogoś, kim nie są. To bohaterowie negatywni płyną z prądem, dostosowują się do sytuacji, zmieniają swoje poglądy równie często co ubranie. Frodo Baggins („Drużyna pierścienia” J.R.R. Tolkien) nigdy nie silił się na bohaterstwo – na każdym kroku powtarzał, że jest zwykłym hobbitem, który do szczęścia potrzebuje wygodnego łóżka, miski pełnej jedzenia i odrobiny fajkowego ziela. I może właśnie dlatego udało mu się to, co dla wielu wydawało się misją samobójczą? W ciągłym konflikcie ze światem, ale w zgodzie ze sobą byli również bohaterowie książek Stefana Żeromskiego.

Polecane wideo

Komentarze (6)
Ocena: 5 / 5
Anonim (Ocena: 5) 27.08.2014 11:00
Racja. Dlatego zawsze kupuję książki, a nie e-booki. Prawdziwa przyjaźń ( także ) przetrwa wszystko. E-booki się psują, a książka - nigdy. Więc ja i książka to prawdziwi przyjaciele.
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 17.08.2014 18:12
Czyzby sie tu ujawnil spis lektur na rok. 2014/15 dla gimbazjum? XD jakie to ksiazki, ktore znaja nawet tepe dresy spod bloku....
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 17.08.2014 12:47
W artykule dotyczącym lektur miałam nadzieje na odnośniki do jakiś nowości. No cóż...
odpowiedz
Kinga (Ocena: 5) 17.08.2014 10:05
Kamienic? do prawdy, nie przypadkiem kamieni?
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 17.08.2014 05:58
dla mnie Ameryki ten artykuł nie odkrył. Można by urozmaicić trochę poszczególne kategorie, a nie nieustannie powoływać się na Harrego Pottera, Przeminęło z wiatrem i jeszcze na końcu o zgrozo na Zmierzch. Dla mnie Zmierzch nie jest w żaden sposób pouczający, a jedynie cyklem opowiadań napisanych dla młodzieży, który się przeczyta, odkłada i nie snuje żadnych refleksji.
odpowiedz

Polecane dla Ciebie