Tabletki antykoncepcyjne dla nastolatki – tak czy nie?

W młodym pokoleniu wciąż pokutuje przekonanie, że to kobieta powinna ponosić większą odpowiedzialność za zabezpieczenie przed ciążą. Faceci wolą nie myśleć o konsekwencjach swoich łóżkowych wyczynów, bo przecież nie oni przez dziewięć miesięcy noszą dziecko, a później cierpią podczas porodu. I nie jest to tylko polska specyfika.  Z badań na światowej populacji, przeprowadzonych przez uczonych z Akademii Medycznej w Toronto wynika, że za płodzenie potomstwa i zabezpieczanie się przed ciążą czuje się odpowiedzialnych zaledwie 19 proc. mężczyzn i aż 97 proc. kobiet.

Dorastające dziewczyny o metodach zabezpieczania się przed ciążą najczęściej dowiadują się z internetu albo od rówieśników. Często są to informacje sprzeczne z prawdą, wyolbrzymione. Tymczasem taką wiedzę powinny czerpać od matki. Umiejętnie i taktownie przeprowadzona rozmowa dotycząca antykoncepcji z nastoletnią córką – choć z początku może budzić zakłopotanie – da pewność, że nastolatka rozpocznie współżycie wyposażona w niezbędną wiedzę.

Choć niekoniecznie trzeba brać przykład z Kris Jenner, czyli matki Kim Kardashian, która w programie Oprah Winfrey zaskoczyła telewidzów i prowadzącą wyznaniem, że kiedy miała 14 lat, rodzicielka zaordynowała chcącej rozpocząć aktywne życie seksualne córce tabletki antykoncepcyjne. Zdaniem Kim był to wyraz macierzyńskiej wyrozumiałości dla potrzeb dziecka, jednak Oprah skwitowała słowa celebrytki wymownym „wow”.

Warto pamiętać, że środki antykoncepcyjne powinny być przyjmowane po uzgodnieniu z ginekologiem, który dopasowuje preparat do konkretnej pacjentki. Zgodnie z polskim prawem dziewczyna poniżej 16. roku musi zgłosić się do specjalisty z rodzicem lub opiekunem prawnym i to on wyraża zgodę m.in. na przepisanie tabletek antykoncepcyjnych. Pomiędzy 16. a 18. rokiem życia taką decyzję podejmują równolegle nastolatka i jej rodzice, choć w praktyce wielu lekarzom wystarczy zapewnienie pacjentki, że opiekunowie nie mają nic przeciwko stosowaniu przez nią pigułek.

W przypadku młodych kobiet rekomenduje się zwykle dwuskładnikowe preparaty z niską zawartością hormonów (estradiolu i progesteronu) w postaci plastrów, pierścieni dopochwowych i przepisywanych najczęściej tabletek. Problem w tym, że pigułki bywają zażywane niezgodnie z zaleceniami, niekiedy dziewczyny łykają nawet kilka dziennie, łudząc się, że w ten sposób jeszcze skuteczniej zapobiegną niechcianej ciąży.

Pamiętajmy, że tego typu preparaty mogą prowadzić do zaburzeń gospodarki hormonalnej, objawiających się np. powstawaniem trądziku czy znacznym przyrostem wagi ciała. W przyszłości mogą one skutkować zanikiem menstruacji i problemami z zajściem w ciążę. Na kłopoty narażają się również nastolatki, które stosują pigułki antykoncepcyjne i jednocześnie palą papierosy – takie połączenie zwiększa ryzyko śmiertelnie groźnej zakrzepicy. Powikłania grożą też osobą chorującym na cukrzycę. Z badań naukowych wynika, że nastolatki w wieku 15-19 lat, które przyjmują tabletki z progestagenami, są dwa razy bardziej narażone na depresję niż młode kobiety nie stosują żadnej formy antykoncepcji.

Jednak antykoncepcja może mieć również pozytywny wpływ na organizm, co udowodnili badacze z Uniwersytetu Aberdeen, którzy przez blisko pół wieku obserwowali 46 tys. kobiet. Okazało się, że osoby zażywające pigułki antykoncepcyjne są o 34 proc. mniej narażone na raka trzonu macicy, o 33 proc. raka jajnika i o 19 proc. raka jelita grubego. Pozytywny wpływ tabletek utrzymuje się nawet przez 30 lat po ich odstawieniu.

RAF