Awiofobia - jak pokonać lęk przed lataniem?

Marzysz o dalekich podróżach, ale za żadne skarby świata nie wsiądziesz do samolotu? Awiofobię można pokonać!
Awiofobia - jak pokonać lęk przed lataniem?
13.08.2015

Mateusz ma 42 lata i nigdy nie leciał samolotem. Nie potrafi racjonalnie wytłumaczyć swojej fobii, ale po prostu wie, że nie będzie czuł się w powietrzu komfortowo. Nie przekonują go tłumaczenia, że więcej wypadków ma miejsce na drogach. Że dla wielu ludzi samolot to podstawowy środek transportu. I że w ten sposób można łatwo przemieścić się na drugi koniec świata. Zdecydował, że nigdy nie wejdzie na pokład samolotu – i jak dotąd nie złamał postanowienia. Na wczasy jeździ samochodem.

Trochę inaczej sytuacja przedstawia się u Marka, równolatka Mateusza. On już kilka razy leciał samolotem. I za każdym razem przeżywał katusze. Nie ma mowy, by wszedł na pokład trzeźwy. – Muszę się najpierw znieczulić – żartuje Marek. Ale nawet alkohol często nie pomaga: w powietrzu czuje się spięty, marzy, by jak najszybciej wylądować. Trzy godziny lotu to dla niego maksimum. I nigdy nie siada przy oknie. – Gdybym zobaczył, że jestem tak wysoko, daleko od ziemi, nie wiem, co bym poczuł. Na lądzie czuję się dużo bezpieczniej – przyznaje Marek.

Awiofobia i aerofobia

Lęk przed lataniem (fachowo zwany awiofobią) odczuwa średnio co trzecia dorosła osoba. Z kolei dla ok. 50 proc. populacji latanie samolotem związane jest z dyskomfortem. Na uwagę zasługuje też aerofobia, w której odczuwa się chorobliwy lęk przed powietrzem – fobia może objawiać się jako lęk przed pionowym poruszaniem się w powietrzu (chodzi np. wznoszenie i opadanie w windzie, kolejce linowej albo samolocie).

– Z obserwacji wynika, że najczęściej strach przed tym typem podróżowania pojawia się u osób powyżej 30. roku życia, czyli u wszystkich, którzy mają pewną pozycję zawodową, rodzinę oraz grono znajomych. Dużo rzadziej problem ten spotyka młodsze pokolenie – tłumaczy psychoterapeutka Agnieszka Markiewicz związana z akcją „Pokochaj Latanie” (cytat za agencją informacyjną Newseria Lifestyle).

Samoloty są bezpieczne

Na początek dobra wiadomość dla strachliwych: statystyki potwierdzają, że podróżowanie samolotem jest bezpieczne. W 2014 roku w katastrofach lotniczych zginęły 692 osoby, natomiast każdego roku w wypadkach samochodowych ginie aż 1 mln 300 tys. podróżnych. Różnica jest więc ogromna. Faktem jest natomiast, że każda katastrofa lotnicza jest nagłaśniana, co może wywołać w nas lęk przed lataniem. W ostatnim czasie dużo mówi się też o atakach terrorystycznych na samoloty – to również pobudza wyobraźnię i nasila awiofobię.

samolot

Do tego może dojść strach przed zamknięciem w niewielkiej przestrzeni oraz świadomość przebywania daleko od lądu. Marek, który samolotem podróżuje na rauszu, przyznaje, że trochę pomagają mu… symulatory lotu, czyli gry komputerowe, które włącza sobie przed planowanym lotem. Jego żona ma z niego niezły ubaw, ale Marek nie zwraca na to uwagi. – Gdy jesteś na lądzie, na przykład w samochodzie, zawsze możesz skręcić, odbić, ratować się. A jak samolot zacznie spadać, to koniec. Dlaczego wolę być przygotowany. Ktoś może uznać, że symulatory lotu są śmieszne, ale komfort psychiczny jest dla mnie najważniejszy – przyznaje mężczyzna.

Może się również zdarzyć, że lęk przed lataniem pojawi się u osoby, która podróż samolotem ma już za sobą. Jak u jednej z internautek, która tak pisze na forum: „Samolotem leciałam tylko raz w życiu, kilka miesięcy temu i to godzinę, więc nie można tego nazwać długim lotem – było tragicznie. Chociaż faktycznie trwało to bardzo krótko, towarzyszyły mi ataki paniki… Ogromne przypływy gorąca, ścisk żołądka, pocenie się i nerwowe odruchy kończyn, no i myśli… że zaraz dojdzie do wypadku. Gdy poczułam tylko lekką zmianę toru lotu – od razu panika, że spadniemy. Co dopiero gdyby towarzyszyły mi turbulencje – co słyszałam, że zdarza się bardzo często – chyba padłabym na zawał. Cały ten lęk dotyczy samego lotu (…) – jeżeli już czuję, że samolot jest na określonej wysokości i stopniowo ją zmienia – ogromnie panikuję”.

samolot

Strach ma wielkie oczy

Ani Mateusz, ani Marek nie mają dzieci. Tymczasem psychoterapeutka Agnieszka Markiewicz zwraca uwagę, że na awiofobię często cierpią osoby po założeniu rodziny. – Jedną z grup bojących się latać, są osoby, które muszą to robić z powodu pracy. Ich stanowisko wymaga częstego przemieszczania się. Strach może być więc powodem rezygnacji z pracy. Latania obawiają się często również osoby, które założyły rodzinę. Wraz z nią pojawia się stres i pytania co by było, gdybym zginął lub zginęła.

Dobra wiadomość jest taka, że nikt na awiofobię nie jest skazany. Barbara Kozłowska-Lidke w pracy „Gdy strach ma wielkie oczy… Fobie specyficzne” zwraca uwagę, że w rozwoju człowieka lęki przed specyficznymi obiektami są czymś naturalnym. Według niektórych teorii lęk ma trzy komponenty: fizyczny („co odczuwam”), poznawczy („o czym myślę”) i behawioralny („co robię”). „Miarą intensywności lęku może być dysproporcja pomiędzy spostrzeganym niebezpieczeństwem (zachodzi tu pierwotna ocena poznawcza) a postrzeganymi możliwościami poradzenia sobie przez jednostkę w konfrontacji z tą sytuacją – wtórna ocena poznawcza” – tłumaczy Kozłowska-Lidke.

samolot

Co więc zrobić, żeby pokonać lęk przed lataniem? – Wsparcie polega na pokazaniu bojącemu się, co możemy zrobić i jak zredukować lęk, który w 90 proc. wynika z fantazji. Błędne wyobrażenia mogą szybko sprawić, że wpadniemy w wielki strach przed lataniem. Dyskusję trzeba sprowadzić do faktów, danych i liczb. Na naszych spotkaniach mówimy o tym, jak szkolone są załogi, czym ogólnie jest strach i że on nie może zniknąć całkowicie, gdyż jest emocją podstawową – podkreśla psychoterapeutka Agnieszka Markiewicz.

Pomóc mogą nam specjalistyczne kursy, dzięki którym można przełamać strach przed lataniem. Ich uczestnicy biorą udział w szkoleniach dotyczących wiedzy technicznej związanej z samolotami, a także w części psychoterapeutycznej – można wtedy pochwalić się swoimi doświadczeniami związanymi z lataniem. 

samolot

I jeszcze kilka rad internautek:

„Mam za sobą kilkadziesiąt lotów, w tym dwa kilkunastogodzinne – turbulencje nie należą do najprzyjemniejszych, tak jak i latanie w burzy, ale uwierz – samolot nie startuje, jeśli jest zagrożenie zdrowia i życia dla pasażerów. Osobiście nie boję się latać, ale z tego, co myślę, że może pomóc – pomedytuj. Połóż się lub usiądź, włącz relaksacyjną muzykę, zamknij oczy i wyobraź sobie, że lecisz samolotem. Może takie ćwiczenie pomoże ci przemóc lęk? Spokojnie, pomyśl, że latanie jest normalnie – zobacz, dla ilu osób jest to zwyczajnie miejsce pracy i… jakoś żyją. Odwagi”.

„Skorzystaj z uprzejmości stewardess i chlapnij sobie. Poza tym postaraj sobie zająć czas jak najbardziej absorbującymi zajęciami, podczas których będziesz musiała być w 100 proc. skupiona”.

Przed lotem i po każdym locie samolot jest dokładnie sprawdzany (przez załogę lub mechaników) – każda usterka mogąca mieć wpływ na bezpieczeństwo wykonania lotu jest natychmiastowo usuwana, natomiast jeżeli nie może być usunięta natychmiast, samolot nie jest dopuszczony do lotu. Dodatkowo samoloty przechodzą regularne przeglądy po określonej ilości wylatanych godzin (ilość godzin zależy od typu samolotu) – nie masz się więc czego obawiać”.

EPN

Polecane wideo

Komentarze
Ocena: 5 / 5

Polecane dla Ciebie