Coraz częściej myślę, żeby ze sobą skończyć, czyli portret zadłużonej Polki

Gessler w oświadczeniu przyznała: „Miałam prywatny dług niezwiązany z działalnością restauracji. Spłaciłam. W wyniku nieporozumienia do „Fukiera” zawitał komornik. I już mamy okładkę. Gdyby panowie dziennikarze wpadli wieczorem do „Fukiera”, zobaczyli jaki tam jest ruch, spojrzeli na ceny w menu, to by wiedzieli, że kwota, która ma „zrujnować” moje przedsięwzięcie kulinarne równa się sumie kilkudniowego utargu restauracji”.

Kryzysu finansowego doświadczyła też aktorka Katarzyna Herman, która kilka lat temu kupiła z mężem trzy mieszkania w eleganckiej dzielnicy na warszawskim Powiślu i połączyła je w jeden, 300-metrowy apartament. Brak wypłacalności sprawił jednak, że do gwiazdy zapukał komornik. „Na licytację wystawił jedno z mieszkań, stanowiących własność aktorki i jej męża. Utrudnieniem w szybkiej licytacji był fakt, że zainteresowani kupnem nie mogli obejrzeć lokalu. Przy połączeniu 3 mieszkań, 2 wejścia zostały bowiem zamurowane. Ostatecznie na prawie 100-metrowe mieszkanie zdecydował się jeden z mieszkańców kamienicy. Kupił je za 400 tysięcy złoty” – informował uczestnik licytacji w tygodniku „Na żywo”.

Choć w Krajowym Rejestrze Długów kobiety ciągle stanowią mniejszość, to niestety z każdym rokiem ich przybywa – w  2008 r. było ich ok. 33 proc., obecnie blisko 40 proc.  Pętla zaciska się najczęściej wraz z założeniem rodziny, gdy potrzebujemy pieniędzy na większe mieszkanie, edukację dzieci czy wakacyjne wyjazdy. O ile zaledwie 15 proc. Polek w wieku 18-24 przyznaje się do brania kredytów, o tyle aż 69 proc. kobiet w wieku 40-49 lat żyje spłacając comiesięczne raty.

Dłużniczki to zwykle ofiary nieracjonalnego gospodarowania pieniędzmi, niespodziewanych zdarzeń gospodarczych (np. gwałtownego wzrostu kursu franka szwajcarskiego) i losowych, a także własnego „pozytywnego myślenia”, które nie uwzględnia zagrożeń. Coraz więcej osób planuje bowiem zakupy i zaciąga kredyty nie uwzględniając dochodów i zapominając o odroczonych konsekwencjach.

Wiele rodzin o niskich i średnich zarobkach zaniechało planowania codziennych wydatków, analiz cenowych, zdając się na ewentualne wsparcie szybkim doinwestowaniem. Łatwiej jest bowiem wrzucić do koszyka w markecie potrzebne zakupy i opłacić je kartą debetową, nie zważając na stan konta, niż zrobić tygodniową kalkulację, porównać ceny i wybrać najniższe, żeby nie przekroczyć wydzielonego budżetu.

Ile zarabia się na kasie w Biedronce?

„Częstym błędem osób żyjących przez długi czas w dostatku i zawodowej stabilizacji, jest unikanie rzetelnej analizy możliwości i zabezpieczania przyszłości, co jest szczególnie przydatne w sytuacji pogorszenia warunków finansowych” – podkreśla Jarosław Sadowski, ekspert Expander Advisors.

Życie w spirali zadłużenia fatalnie wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. Stajemy się zestresowane, rozkojarzone i sfrustrowane, mamy coraz większy problem ze snem. Potwierdzają to badania naukowców z Northwestern University Feinberg School of Medicine w Chicago. Ich zdaniem dłużnicy mają nie tylko silniejsze objawy depresji, ale także wiele innych dolegliwości fizycznych, m.in. zwiększone ciśnienie rozkurczowe krwi, co zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego.

Oprócz problemów zdrowotnych długi mogą mieć również fatalne konsekwencje dla naszego życia osobistego i rodzinnego. Nieprzypadkowo kwestie finansowe uchodzą za główną przyczynę kłótni w polskich rodzinach.

Warto jednak pamiętać, że nawet kłopoty ze spłatą zobowiązań nie oznaczają końca świata, bankructwa, utraty samochodu czy dachu nad głową. Nie można jednak czekać bezczynnie, aż problemy same się rozwiążą.

„W podejmowaniu decyzji finansowych potrzebny jest spokój” – twierdzi Ewelina Popiel, ekspert Gold Finance. „Kiedy dłużnik wpada w panikę, ukrywa się i przestaje odbierać korespondencję od wierzycieli, naraża się na coraz większe koszty, bo każda procedura komunikacji i wydłużenia spłaty ma swoją cenę” – dodaje.

Niewątpliwie już pierwsze opóźnienie w spłacie rat, rachunków za prąd czy czynsz powinno zwiększyć naszą czujność. Najlepszym rozwiązaniem jest wówczas dokładne przeanalizowanie bieżącej sytuacji finansowej oraz rozpoczęcie planowania wydatków z ołówkiem w ręku i rezygnacja z tych, które nie są konieczne.

Kilka kredytów można skonsolidować lub przenieść do innego banku (tzw. refinansowanie). Czasem możliwe jest także negocjowanie warunków spłaty, np. wydłużenie jej okresu, co pomoże uzyskać mniejszą ratę, ale jednocześnie zwiększy całkowity koszt kredytu. Innym rozwiązaniem są wakacje kredytowe, trwające, w zależności od banku, od miesiąca do pół roku.

RAF