Przyprawy polskie i zagraniczne, dla zdrowia i smaku

Z czym łączyć przyprawy, na co są dobre i czy można wyhodować je w domowych warunkach?
Przyprawy polskie i zagraniczne, dla zdrowia i smaku
26.04.2011

Mówi się, że w kuchni dobrej gospodyni nigdy nie powinno zabraknąć przypraw. Najlepsze są te świeże. Przyprawy w doniczkach można kupić w wielu sklepach, supermarketach, chociaż warto uprawiać je na własną rękę. W tym celu na parapecie trzeba ustawić doniczki lub skrzynkę. W ciepłe miesiące mogą znajdować na zewnątrz (jeśli nie na parapecie, to na balkonie), a chłodne powinny spędzić w domu. Większość ziół potrzebuje około sześć godzin światła słonecznego dziennie – szyba redukuje dostęp słońca średnio o połowę. Wyjątkowo dużo słońca wymaga bazylia, dlatego warto ją jak najczęściej wystawiać na ekspozycję światła. Bazylia, tak samo jak szałwia, lawenda czy majeranek, lubi suche powietrze. Chłód jest dobry dla kopru oraz szczypiorku. Jeśli hodujesz miętę, pamiętaj, że nie służy jej skwar, wskazana jest za to chłodna i nawilżona ziemia. Dużo światła oraz temperaturę około 15 stopni wymagają pietruszka oraz kolendra.

Nawożenie i podlewanie

W przypadku świeżych ziół nawóz nie jest konieczny, chyba że trzymasz je w domu i często obrywasz. Wtedy raz na około dwa tygodnie wystarczy sięgnąć po nawóz do kwiatków. O nawożeniu zapomnij zimą. Możesz również wypróbować nawóz naturalny (np. fusy herbaciane). Dla przypraw to solidna dawka m.in. żelaza, potasu, azotu oraz miedzi. Przyprawy uprawianie np. na balkonie latem trzeba podlewać codziennie. Jesienią – rzadziej. Pamiętaj jednak, że zioła nie lubią nadmiaru wody. Dobrze jest mieć również spryskiwacz do liści. Warto przełamać tradycję i zacząć hodować rzeżuchę nie tylko w Wielkanoc. Nie potrzebuje ziemi, wystarczy nasączona wata. Będzie świetnym dodatkiem do kanapek i drugiego dania. Można również na ligninie wysiewać kiełki – są bardzo zdrowie i smaczne. Podczas zakupów nie zapominaj o ciętym koperku, pietruszce czy szczypiorku – i dodawaj je do jedzenia. Więcej o hodowaniu ziół w osobnym tekście.

Domowe zioła

Nie każdy jednak lubi bawić się w ogrodnika. I nie każdy ma na to czas. W takiej sytuacji dobrze jest zaopatrzyć się w domowy zestaw przypraw. Podstawą jest sól – jodowana lub morska – oraz pieprz (czarny, biały, ziołowy, ziarnisty i mielony: miej pod ręką młynek i w miarę potrzeby miel pieprz). Inne suszone zioła, których nie powinno zabraknąć w żadnej kuchni, to m.in. mielona papryka, curry czy suszone przyprawy (sprawdzą się szczególnie zimą). Świetnym dodatkiem do zup będzie suszony koperek. Przykłady potraw, które wymagają sporej ilości zieleniny – świeżej i suszonej – znajdują się w osobnym tekście. Przyprawy kupione w torebkach przechowuje się w chłodnym i suchym miejscu.

przyprawy

Przyprawy od A do Z

Bazylia – świeża jest doskonałym dodatkiem do sałatek z pomidorów oraz surówek, suszona podkreśli smak mięsa, ryb, potraw z grochu oraz fasoli. To obowiązkowa przyprawa w spaghetti i w pizzy;

Koper – posiekany koperek nadaje się do ziemniaków, zup, dań z ryb i z drobiu. Jest znakomitym dodatkiem do twarożku, masła i majonezu;

Majeranek – niezbędny zarówno świeży, jak i suszony – do pasztetów mięsnych, dań z grzybami, zup czy pierogów z mięsem;

Natka pietruszki – świeżo posiekana będzie znakomitym dodatkiem do dań z warzyw oraz zup. Nie szkodzi jej mrożenie – można ją potem dodać do sałatek, surówek, sosów, serów, jaj oraz dań rybnych;

Cząber – świeży to dobry dodatek do sałatek, sosów na bazie śmietany, serów. Suszony warto dodać do dziczyzny, duszonych mięs i potraw z grzybów. Odmieni smak kapuśniaku i krupniku;

Estragon – jeśli jest świeży, wrzuca się go do oliwy lub octu, dodawany również do masła, twarożku i owoców morza. Uwaga: w wysokiej temperaturze traci aromat;

Rozmaryn – świetny dodatek do zup, ziemniaków, surówek oraz sałatek, podkreśla smak potraw z ryb i dziczyzny;

Mięta – świeżą przyprawia się mięsa (cielęcinę, jagnięcinę, drób i wieprzowinę) oraz duszone warzywa. Doskonały dodatek do orzeźwiających napojów. Mięta z powodzeniem sprawdza się również jako dekoracja potraw;

Oregano – bardzo dobre w potrawach z pomidorami, w omletach i pizzach. Dodaje się je do spaghetti, sosów, sałatek, warzyw, serów i owoców morza;

Tymianek – do sosów, ciężkich zup (fasolówka, grochówka), dziczyzny, pieczonej kaczki, cielęciny, królika oraz dań rybnych ze względu na właściwości neutralizujące specyficzny zapach ryb. Świetnie komponuje się z cebulą i czosnkiem. Olejkiem tymiankowym przyprawia się m.in. sery, wędliny, bigos, mielone mięsa, sałaty, warzywa, pizzę i potrawy z roślin strączkowych;

Curry – choć wydaje się egzotyczna, nadaje się do większości potraw. Przyprawa świetna z drobiowym mięsem, baraniną, wieprzowiną, sosami i ryżem – barwi go na żółto (podobnie jak kurkuma i szafran);

Szafran – aromatyzuje i barwi ryż, bardzo dobry jako dodatek do zup, potraw z mięsa, ryb, a nawet do ciast. Uwaga: zbyt duża ilość szafranu może zepsuć potrawę i wywołać przykre dolegliwości zdrowotne;

Szałwia – doskonała do potraw z rodzin strączkowych i tłustych mięs. Świeża jest znakomitym dodatkiem do wątróbki, kotletów cielęcych i wieprzowych, potraw z drobiu, zup, sosów, jarzyn i marynat. Listki szałwi poleca się szczególnie do szaszłyków;

Anyż – przede wszystkim do gotowanych jarzyn (buraków, czerwonej kapusty, marchwi). Aromatyzuje kompoty, bułki, pierniki, ciastka, potrawy kuchni indyjskiej, budynie, owoce morza;

Kminek – do pieczonych tłustych mięs, wieprzowiny, baraniny, surówek, kiszonej kapusty i ćwikły z octem. Sprawdza się przy wypieku chleba, bułek, jako dodatek do zup, smażonych i pieczonych ziemniaków, serów, kiełbasy, sałatek, pizzy, słonych wypieków i dań na bazie cebuli;

Lubczyk – polecany szczególnie do zupy ziemniaczanej i pomidorowej, a także do ciemnych sosów, flaków, ziołowego masła, mięs, sałatek i tłustych potraw.

O tym, jak jeszcze można wykorzystać moc ziół, przeczytasz tutaj.

Julia Wysocka

Zobacz także:

Czy to prawda, że jedzenie pikantnych potraw sprzyja odchudzaniu?

Oto świetny sposób na pozbycie się tkanki tłuszczowej.

Pikantnie przyprawy do jesiennej kuchni

Sprawdź, których przypraw powinnaś zawsze mieć zapas.

Polecane wideo

Komentarze (7)
Ocena: 5 / 5
Anonim (Ocena: 5) 31.05.2011 22:12
ważne jest również w czym przechowywać, bo pootwierane torebki spięte gumką recepturką nie wyglądają zbyt estetycznie- duży wybór tego typu artykułów jest w stylowej zastawie
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 14.05.2011 21:58
znam swietna stronke, na ktorej rozdaja darmowe gadzety dla każdego! piszcie po wiecej szczegolow na dudik12/malpa/wp.pl
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 10.05.2011 10:53
A wicie, ze można tez stosować jako przeprawę herbatę? Pasuje świetnie np do ryb. Fajne przepisy kulinarne można znaleźć na stronie bloga klubu miłośników dobrej herbaty:)
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 26.04.2011 18:49
curry jest przepyszne do frytek, polecam ;d
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 26.04.2011 15:51
a wiecie że gałka muszkatołowa jest narkotykiem? ;>
zobacz odpowiedzi (1)

Polecane dla Ciebie