Być może wydaje ci się, że o metabolizmie wiesz wszystko. Albo prawie wszystko. Skoro tak, to pewnie masz świadomość, że metabolizm to sposób, w jaki twój organizm przekształca pożywienie, decydując, co mu się przyda, co zamienić w tkankę tłuszczową, co w mięśnie, a czego się pozbyć. Pewnie orientujesz się także, że za twój metabolizm odpowiadają przede wszystkim hormony. Tak, dokładnie one. Mimo to warto sprawdzić, czy masz wystarczającą wiedzę na ten temat.
Mit #1: Z dobrym metabolizmem trzeba się urodzić
Tak, to prawda, że metabolizm jest uwarunkowany genetycznie. Nie znaczy to jednak, że nie masz wpływu na to, jak działa twoja przemiana materii. Zasłanianie się, że masz kiepski metabolizm, to pójście na łatwiznę (i oszukiwanie samej siebie). Bo na twój metabolizm wpływa wiele czynników, m.in. sposób odżywiania, aktywność fizyczna, zażywanie leków, przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów, długość snu. Zdrowym, aktywnym trybem życia możesz podkręcić swoją przemianę materii!
Mit #2: Metabolizm spada po trzydziestce
Być może słyszałaś o tym, że najszybszą przemianę materii mają kobiety bardzo młode, a po przekroczeniu 30. roku życia metabolizm wyraźnie zwalnia. Nie jest to do końca prawda. Amerykańska dietetyczka dr Karen Ansel przyznaje, że dopiero po czterdziestce można ewentualnie mówić o spowolnieniu przemiany materii. A to dlatego, że wtedy zaczynasz tracić mięśnie, które spalają więcej kalorii niż komórki tłuszczowe. Co więcej, możesz opóźnić spowolnienie metabolizmu poprzez systematyczny ruch, zwłaszcza trening siłowy.
Mit #3: Szczupli ludzie mają świetny metabolizm
Niekoniecznie. Sekretem szczupłych osób są zazwyczaj zdrowe nawyki żywieniowe, nieprzejadanie się i regularna aktywność fizyczna. Nie jest tak, że chuda osoba może objadać się, czym chce, bo ma dobry metabolizm. Inna sprawa, że niektóre szczupłe osoby określa się mianem „skinny fat”, czyli chudy grubas. Te osoby mają szczupłą sylwetkę, ale niewyćwiczoną, otłuszczoną – ich ciało nie jest jędrne, a poza tym błyskawicznie przybierają na wadze.
Mit #7: Diety dyscyplinują metabolizm
Stosowanie diety niskokalorycznej to jedna z najczęstszych rzeczy, na jaką decydują się osoby dbające o linię. Wierzą one, że jedząc niewiele, gubią niechciane kilogramy, a ich metabolizm nie jest spowalniany przez tłuste, przetworzone, ciężkie potrawy. Tyle że zbyt duża liczba diet prowadzących do efektu jo-jo równa się wolna przemiana materii. Wyeliminowanie z jadłospisu całych grup składników (np. tłuszczów czy węglowodanów) zaburza równowagę hormonalną. Organizm otrzymuje wtedy komunikat, że musi przetrwać, zaczyna się więc magazynowanie tłuszczu, a tempo przemiany materii spada. Czyli na odwrót niż byś tego chciała. Ciągłe tycie i chudnięcie to katastrofa dla twojego metabolizmu.
Mit #8: Palenie nie ma związku z metabolizmem
Owszem, ma. Zaskoczona? Badania naukowe niezbicie dowodzą, że palenie papierosów szkodzi nam na wiele sposobów. Nikotyna wpływa na liczne gruczoły – m.in. tarczycę, przysadkę mózgową, nadnercza, jajniki, nie wspominając o płucach, sercu, mózgu itp. Palenie sprzyja insulinooporności i cukrzycy, podwyższa poziom kortyzolu i zwiększa ilość tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha. Naukowcy uważają, że rzucenie palenia jest niezbędne dla zdrowia i szczupłej sylwetki. Dym papierosowy wypełnia nasz organizm szkodliwymi substancjami, które nie tylko nie pozwalają schudnąć, ale wręcz sprawiają, że tyjemy.
EPN
Mit #4: Spożywanie sześciu posiłków w ciągu dnia podkręca metabolizm
Każda z nas słyszała to nieraz. Tyle że z badań naukowych wynika coś zgoła innego. Uczeni przekonują, że w zasadzie dla naszej przemiany materii nie ma znaczenia, czy zjemy sześć małych posiłków czy trzy trochę większe. Zaskoczona? Sęk w tym, że najważniejsza jest liczba spożytych kalorii i przyswojonych składników odżywczych. Częste jedzenie niewielkich porcji jest zalecane chociażby z tego powodu, że dzięki temu nie odczuwasz głodu i nie rzucasz się na posiłek.
Mit #5: Głodówka spowalnia metabolizm
Stosowanie głodówek jest niezdrowe tylko wtedy, gdy przeprowadzamy je bez elementarnej wiedzy dotyczącej tego, jak to robić. Tak naprawdę jednak wielu dietetyków i lekarzy jest zdania, że racjonalna głodówka np. raz na pół roku jest wskazana. I nie rujnuje przemiany materii. Badania uczonych z Uniwersytetu Cambridge dowiodły, że nawet 72-godzinna głodówka nie spowalnia metabolizmu. Pamiętaj jednak, by z postem nie przesadzać, bo można sobie zaszkodzić.
Mit #6: Im więcej się ruszasz, tym lepiej dla metabolizmu
Niekoniecznie. Jedno nie ulega wątpliwości: by mieć dobrą przemianę materii, trzeba się ruszać – spacerować, uprawiać gimnastykę, pływać, jeździć na rowerze, tańczyć. Ale nie znaczy to, że im dłużej jesteś na nogach, tym lepiej. Nawał pracy i napięty terminarz wyzwalają kortyzol, czyli tzw. hormon stresu, który odpowiada za odkładanie się tłuszczu w okolicach brzucha. Kortyzol zwiększa ponadto apetyt na tłuste potrawy. Gdy jesteś przez cały dzień na nogach, twój organizm produkuje dużą ilość „hormonów stresu” – skutek tego taki, że zamiast spalać, zyskujesz tkankę tłuszczową.