Co zamiast cukru? (Sacharoza Cię tuczy!)

Przeciętny Polak w ciągu roku zjada blisko 40 kg cukru. To sporo, zwłaszcza że cukier uważa się za niezdrowy. Czym go zastąpić?
Co zamiast cukru? (Sacharoza Cię tuczy!)
14.09.2014

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) bije na alarm – jemy za dużo cukru. Zdaniem ekspertów jego spożycie należy zmniejszyć z 50 do 25 g dziennie, czyli maksymalnie do pięciu łyżeczek. Dla porównania: standardowa puszka coca-coli zawiera aż… 35 g cukru. Dlaczego zaleca się, aby ograniczyć cukier? Bo nam szkodzi – nieprzypadkowo nazywa się go „białą śmiercią”. Nadmiar cukru sprzyja zwiększonej produkcji insuliny, źle wpływa na stan uzębienia, utrudnia wchłanianie składników odżywczych, obniża odporność. To poza tym puste, bezwartościowe kalorie, cukier sprzyja więc tyciu.

Tuczy cię sacharoza

Najmniej zdrowy jest cukier biały, buraczany. – Biały cukier nie jest potrzebny organizmowi, ponieważ oprócz energii, której źródłem są przecież również inne węglowodany, nie dostarcza żadnych innych składników odżywczych. To dlatego nazywany jest „pustymi kaloriami” – tłumaczy Beata Straszewska ze Stewiarnii. Głównym składnikiem najpopularniejszego cukru wśród Polaków jest sacharoza, która w układzie pokarmowym rozkładana jest na fruktozę i glukozę. To najbardziej kaloryczna substancja ze wszystkich, która ma ponad 400 kcal w 100 g.

Wiele osób w trosce o zdrowie i sylwetkę zamienia cukier biały na brązowy. Uważa się go za zdrowszy, to jedna powszechny mit. W produkcji obu cukrów otrzymujemy czystą sacharozę. Cukier brązowy ma ponadto od cukru białego wyższy indeks glikemiczny, co przekłada się na wyższy poziom cukru we krwi oraz na wyrzuty insuliny, które przyczyniają się do hipoglikemii i potęgują odczuwanie głodu.

Jeśli natomiast chcemy mieć cukier brązowy lepszej jakości, wybierzmy cukier trzcinowy nierafinowany (również ma brązowy kolor).

Miód albo melasa

Cukier z powodzeniem zastąpi miód – to naturalna słodycz, dobrze wpływająca na zdrowie. Stanowi źródło cukrów, pierwiastków, witamin, aminokwasów i enzymów.  Różne jego rodzaje składają się głównie z fruktozy (ok. 39 proc.) i glukozy (ok. 34 proc.). Skład miodu sprawia, że to produkt mający właściwości antybakteryjne i detoksykacyjne. Miód korzystnie wpływa na ciśnienie, podnosi także odporność organizmu. Łyżeczka ma ok. 40 kcal.

jedzenie ciasta

Cukier brzozowy

Kolejnym bardzo polecanym przez dietetyków zamiennikiem cukru jest cukier brzozowy, czyli ksylitol. Nazywa się go tak, ponieważ najczęściej pozyskiwany jest właśnie z brzozy. Pochodzi z Finlandii i został odkryty pod koniec XIX wieku.

Mów się, że ksylitol naprawi wszystko, co zepsuje cukier biały. Jego wyjątkową właściwością jest tworzenie w organizmie odczynu zasadowego. Ma o ok. 40 proc. mniej kalorii od zwykłego cukru, posiada też indeks glikemiczny ponad dziesięciokrotnie niższy od sacharozy i może być bezpiecznie stosowany przez cukrzyków. Ksylitol korzystnie wpływa na florę bakteryjną i jest bezpieczny dla zębów, a nawet pomaga leczyć zakażenia jamy ustnej.

Uwaga: cukier brzozowy w dużych ilościach może wywołać efekt przeczyszczający, nie jest więc zalecany dla dzieci poniżej trzeciego roku życia.

Erytrytol

Nowością dla wielu może być erytrytol potocznie zwany słodzikiem stołowym. Należy do grupy alkoholi cukrowych i naturalnie występuje w owocach, w kukurydzy, melonach winogronach czy gruszkach. Nie wywołuje efektu przeczyszczającego, nie jest też praktycznie przyswajany przez organizm. Zawiera tylko 20 kcal w 100 g i ma prawie zerowy indeks glikemiczny. Jest natomiast mniej słodki niż sacharoza (ma delikatny smak). Poleca się go diabetykom i osobom dbającym o linię.

jedzenie ciasta

A co z popularnymi słodzikami?

Zdania na ich temat są podzielone, jednak prof. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz, prezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością uspokaja: – Niskokaloryczne substancje słodzące są jednym z najlepiej zbadanych dodatków do żywności na świecie. Bezpieczeństwo ich stosowania potwierdziło aż 200 różnych badań naukowych prowadzonych na przestrzeni 40 lat. To właśnie dzięki słodzikom chorzy na otyłość i cukrzycę mogą spożywać różnorodne produkty i pozwolić sobie na eksperymentowanie w kuchni, bez negatywnych konsekwencji dla zdrowia – sumuje prof. Olszanecka-Glinianowicz.

Badania dotyczące bezpieczeństwa słodzików oraz pozytywne opinie wydane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) pozwoliły na dopuszczenie do stosowania na terenie Unii Europejskiej 11 niskokalorycznych substancji słodzących. Te najpopularniejsze to: sól potasowa acesulfamu, aspartam, cyklaminian sodu, sacharyna, sukraloza, neotam oraz glikozydy stewiolowe. Każda z nich cechuje się bardzo słodkim smakiem i bardzo niską energetycznością – zerową lub nieprzekraczającą kilku kilokalorii.

Ewa Podsiadły-Natorska

jedzenie ciasta

W sklepach szukajmy miodów pochodzących z pasiek, a nie tzw. miodów sztucznych, które nie mają żadnych cennych właściwości.

Zamiast miodu można sięgnąć po melasę trzcinową, która dobrze wpływa na krew i system nerwowy, reguluje również trawienie. Nazywa się ją „czarnym złotem” – to naturalny cukier, który powstaje jako produkt uboczny podczas produkcji cukru spożywczego. Łyżeczka melasy ma ok. 20 kcal, wiele też jest w niej witamin i biopierwiastków.

Fruktoza

Kolejną alternatywą dla cukru jest fruktoza, czyli cukier owocowy, który naturalnie występuje w owocach, miodzie i nektarze kwiatów. Co ciekawe, fruktoza jest słodsza od białego cukru, ma natomiast od niego niższy indeks glikemiczny, dlatego chętnie wybierają ją diabetycy. Warto wiedzieć, że nie wywołuje ona jednak takiego uczucia sytości jak glukoza.

Naukowcy ostrzegają przed nadmiernym spożywaniem cukrów prostych, a do nich należy właśnie fruktoza. Częste spożywanie cukrów prostych prowadzi do przyrostu masy ciała, a co za tym idzie również do rozwoju cukrzycy, chorób układu krążenia czy nadciśnienia. Zgodnie z zaleceniami WHO cukry proste nie powinny stanowić więcej niż 10 proc. dziennej dawki energii.

jedzenie ciasta

Stewia

Popularnym od niedawna zamiennikiem cukru jest stewia. – To roślina, która zwana jest też ziołem miodowym. Za jej słodki smak odpowiedzialne są związki z liści i łodygi – glikozydy stewiolowe, które są 300 razy słodsze od zwykłego cukru. Nie są jednak kaloryczne, nie powodują próchnicy, nie mają negatywnego wpływu na zdrowie. Im więcej stewii w słodziku, tym jest on słodszy, bez wpływu na wartość kaloryczną – informuje Radosław Araszkiewicz z Dr. Jacob’s Poland.

Ponieważ organizm jej nie przyswaja, stewia nie ma żadnego wpływu na naszą wagę.

– Mimo że substancja została dopuszczona do stosowania przez Unię Europejską w 2011 roku, nadal jest mało znana w Polsce. Tymczasem jest to najlepszy zamiennik cukru. Stewia jest bezpieczna dla diabetyków, nie powoduje otyłości, a dzięki praktycznie zerowemu indeksowi glikemicznemu nie powoduje gwałtownych skoków poziomu cukru we krwi i nie wywołuje napadów głodu. Wreszcie znaleźliśmy substancję, dzięki której możemy eliminować biały cukier z naszych domów – wyjaśnia Beata Straszewska ze Stewiarnii.

Polecane wideo

Komentarze (5)
Ocena: 5 / 5
Anonim (Ocena: 5) 19.11.2015 11:12
ja też się skusiłam na ksylitol oleofarmu i muszę przyznać że jest tak samo słodki jak zwykły cukier, a nawet smakuje lepiej, gdy nie ma się wyrzutów z powodu nadmiernych kalorii ;)
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 03.09.2015 12:30
Jest wiele zamienników cukru. Są słodziki (stewia, aspartam), jest ksylitol. Ten drugi stosuję od jakiegoś czasu, nie widzę różnicy w smaku między nim a zwykłym cukrem. Trafiłam na ciekawą promocję i kupiłam zapas ksylitolu firmy Oleofarm. Zawsze jakaś alternatywa dla cukru, kalorii mniej.
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 08.03.2015 11:20
Miód jest bardzo zdrowy i dobry. Melasa mi nie smakuje. Słodziki mają słony posmak... jednak wolę cukier :) bo miód jest drogi. BTW. gdyby ktoś miał problemy z tyciem od cukru spróbujcie brać acetomale - dzięki tym tabletkom nie musicie się bać słodyczy i słodzonych napoi :)
odpowiedz
aaa (Ocena: 5) 14.09.2014 09:38
pff przecież ten artykuł był niedawno...
odpowiedz
Anonim (Ocena: 5) 14.09.2014 09:35
pff przecież był już ten artykuł niedawno
odpowiedz

Polecane dla Ciebie