Medycyna holistyczna: Czym jest ajurweda?

Pewnie niejedna z was zetknęła się z tym terminem. Czym jest ajurweda i w jaki sposób wpływa na nasz organizm?
Medycyna holistyczna: Czym jest ajurweda?
Fot. Thinkstock
30.12.2015

Znany tancerz i osobowość telewizyjna Michał Piróg przeszedł w ubiegłym roku na dietę wegańską bezglutenową. W rozmowie z tygodnikiem „Twoje Imperium” powiedział, że połączenie takiego jadłospisu z ajurwedą wyleczyło go z chorób. „Od czasu kontuzji dłoni leczę się zgodnie z zasadami medycyny chińskiej i tybetańskiej. Do tego doszła ajurweda. Podczas zabiegów usłyszałem, że za tymi wszystkimi mechanicznymi urazami, które mi się często przytrafiają, stoi również zła dieta, w związku z czym powinienem odstawić produkty, które są dla mnie niepożądane. Terapeuta wykluczył już prawie wszystko, co wcześniej jadłem. Ale poczułem się znacznie lepiej. W dwa miesiące zrzuciłem też 9 kg. Gdy robiłem kompleksowe badania, lekarz powiedział, że nie wie, co ja robię, ale mam tak robić dalej, bo nawet choroby, które wcześniej miałem i które przez lata próbowaliśmy wyeliminować, niespodziewanie się cofnęły”.

Czym jest ajurweda?

To starożytny hinduski system medyczny oparty na założeniu, że główną rolę w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia odgrywa zależność między ciałem a duchem. Samo słowo składa się z dwóch sanskryckich słów: „ayus” – życie i „veda” – wiedza. Jest to medycyna holistyczna; podobnie jak w innych praktykach azjatyckich podstawowe znaczenie przypisuje się tutaj zrównoważeniu energii życiowej zwanej „prana”. System ten oparty jest na równowadze między trzema podstawowymi siłami życiowymi zwanym „doshe”. Jedna z nich, „vata”, odpowiada za ruch w organizmie. Druga – „pitta” kontroluje trawienie i procesy wytwarzania energii, natomiast trzecia („kapha”) odpowiada za budowę organizmu i jego stabilność.

Ajurweda rozwinęła się w ciągu tysięcy lat jako całościowy, zaskakująco rozbudowany system medyczny. Filozofia ajurwedy zawiera elementy zaczerpnięte z sześciu klasycznych hinduskich systemów filozoficznych, a także elementy ateistyczne i tantryczne, które nadały jej elastyczność i sprawiły, że w przeszłości możliwe było jej włączanie w kulturę mieszkańców Tybetu, Chin, Grecji i krajów arabskich. Dzięki temu ajurweda mogła rozpowszechniać się na całym ówczesnym świecie jako matka medycyny” – pisze Monika Ptak w książce „Ajurweda. Medycyna indyjska” (wyd. Studio Astropsychologii 2012).

ajurweda

Fot. Thinkstock

Ajurweda cieszyła się już w latach 80. popularnością i uznaniem na świecie. Szczególnie modne wówczas stały się masaże olejkami i medytacje, zwłaszcza wśród zestresowanych menedżerów i gwiazd filmowych. W Europie znana jest obecnie jako terapia wellness, zawierająca masaże olejkami, eliksiry z określonych roślin, działające odmładniająco oraz bardzo smaczne, zdrowe i łatwe recepty kulinarne. Jeść powinno się w zgodzie z naturą, odpowiednio do swojego typu” – pisze Elżbieta Libiszewska-Kindler w książce „Ajurweda (wyd. Astrum 2009).

„W ajurwedzie znajdujemy klucz do zrozumienia związków między zdrowiem a chorobą. Organizm ludzki składa się w przybliżeniu ze 100 bilionów komórek, w których w ciągu jednej sekundy przebiega wiele biochemicznych reakcji. Utrzymanie tego systemu w równowadze jest bardzo trudne, ponieważ nasz organizm podlega wielu wpływom z zewnątrz, które wzmacniają lub hamują ten system. I właśnie za to, aby nasze ciało należycie funkcjonowało, odpowiedzialne są wspomniane już DOSZE („doshe” – przyp. red.). Jeśli przez dłuższy czas jedna z dosz ma przewagę, jest za bardzo stymulowana, może dojść do zakłóceń w organizmie, kończących się często chorobą. Dlatego tak bardzo powinniśmy uważać na sygnały płynące z organizmu. On komunikuje się z nami w różnorodny sposób, informuje nas, czy wszystko w porządku” – dodaje Elżbieta Libiszewska-Kindler.

RAF

Źródło: „Rodzinna encyklopedia zdrowia”, pod red. Jacka Fronczaka, wyd. Reader’s Digest

ajurweda

Fot. Thinkstock

Koncepcja diety ajurwedyjskiej zakłada, że posiłki spożywamy w domu, bez pośpiechu, w skupieniu, w towarzystwie bliskich. Angażujemy się w przygotowanie potraw – według hinduskiej tradycji kucharzy wybierano spośród nauczycieli duchowych, co miało zagwarantować rodzinie, że posiłki będą naładowane pozytywną energią. Przed posiłkiem należy umyć ręce i twarz; również miejsce, w którym się je, powinno być czyste i schludne. W tle może być słychać spokojną muzykę. Ajurweda poleca spożywanie ciepłych posiłków, a za najsilniej działającą przyprawę uważa imbir. Należy spożywać produkty sezonowe. Posiłki jemy regularnie.

Ajurweda przy zaburzeniach trawienia, mdłościach czy problemach żołądkowych zaleca stosowanie jednodniowych głodówek. Organizmowi według ajurwedy szkodzi natomiast sztuczna, przetworzona żywność, zbyt forsowny styl życia, niekontrolowane życie seksualne, zbyt długie i intensywne narażenie na promieniowanie UV, bardzo szybka jazda samochodem, ciągłe rozproszenie uwagi, głośna muzyka, a także problemy emocjonalne, konflikty z innymi, uczucie smutku, strachu, złości.

ajurweda

Fot. Thinkstock

Zachwianie równowagi

Według ajurwedy o chorobie można mówić, gdy jedna z trzech sił życiowych zachwieje równowagą organizmu. Każdy powinien wiedzieć, która z sił życiowych jest w jego przypadku dominująca, i stosować odpowiednią dietę oraz prowadzić styl życia pozwalający utrzymać ją w stanie równowagi z pozostałymi.

Praktyki ajurwedy stanowią element codziennego stylu życia. W klinikach ajurwedy w Stanach Zjednoczonych chorych zazwyczaj leczy się zarówno metodami tradycyjnymi, jak i praktykami ajurwedy. Jak działa ten system medyczny? Przyjmuje się, że każdy człowiek rodzi się z charakterystyczną dla swojego organizmu relacją trzech sił życiowych, z których dominuje jedna. Dominująca siła „doshe” decyduje o typie osobowości, a także o podatności organizmu na różne choroby.

ajurweda

Fot. Thinkstock

Przykładowo: osoby „pitta” wykazują skłonność do zachowań wybuchowych i w związku z tym są podatne na nadciśnienie tętnicze oraz zaburzenia trawienne, dlatego takie osoby należy leczyć lekką dietą, która nie podrażnia jelit. Wskazane są także preparaty ziołowe, medytacja oraz joga.

Ważne założenia

Uprawiający ajurwedę lekarze nie koncentrują się ani na chorobie, ani na poszczególnych narządach – leczą cały organizm i umysł. Istotnym elementem kuracji jest oczyszczenie organizmu z toksyn, w czym pomagają zabiegi takie jak kąpiele parowe, sauna, masaże z użyciem olejków. Do tego dochodzi odpowiednia dieta, medytacja, stosowanie ziół.

Polecane wideo

Komentarze
Ocena: 5 / 5

Polecane dla Ciebie