Ile razy zdarzyło ci się, że choćby przelotne, chwilowe odczucie dawnego zapachu było bodźcem, natychmiast wyzwalającym żywe i barwne wspomnienia osób, miejsc czy wydarzeń? To zjawisko w psychologii nazywane jest „efektem Prousta”, od nazwiska francuskiego pisarza - Marcela Prousta, który w swojej największej powieści „W poszukiwaniu straconego czasu” żywo opisuje, jak kontakt z zapachem może przywoływać wspomnienia.
Pamięć węchowa to jednak, wbrew pozorom, zjawisko dość skomplikowane i nie do końca poznane. Wiemy na pewno, że z uwagi na bliskie anatomicznie położenie rejonów mózgu odpowiadających za rozpoznawanie zapachów i przeżywanie emocji, pamięć węchowa ma charakter niezwykle „żywiołowy” emocjonalnie. Większość z nas pewnie zwróciła kiedyś uwagę, że wspomnienia, które wydobywa z naszej pamięci zapach, są zwykle silniej nacechowane uczuciami niż przeciętne. W ogóle, jeśli chodzi o zapachy, człowiek jest raczej bardziej emocjonalny niż wnikliwy – w ich ocenie kieruje się ogólnym wrażeniem przyjemny/nieprzyjemny (a z oceną, które zapachy nam się podobają, a które nie, nie mamy zwykle problemu). Tym można też wyjaśniać wyjątkowo ubogie słownictwo dotyczące tego zmysłu – no bo przecież opisanie zapachu komuś, kto go nie zna, z pewnością nie jest zadaniem łatwym!
A jakie zapachy wywołują w nas najprzyjemniejsze odczucia? Z pewnością te kojarzące się z domem i odpoczynkiem. Jak wynika z raportu „Piramida Przyjemności Polaków” (przeprowadzonego na zlecenie marki Lipton), blisko 60 % Polaków wśród ulubionych woni wymienia zapach świeżo upieczonego chleba. jako najprzyjemniejszy z zapachów. Na kolejnych miejscach plasuje się aromat domowego ciasta (49,3%), świeżo skoszonej trawy (44,9%), czy też zapach ulubionej herbaty (24,3%).
- Okazuje się, że także mieszkańcy miast wyraźnie lubią te zapachy, które przywołują im beztroskie lata dzieciństwa i kojarzą się z relaksem w domowym zaciszu. Zapach książek, domowego ciasta, czy ulubionej herbaty, związany jest z delektowaniem się przyjemnościami dnia codziennego. Wyniki raportu pokazują więc jak bardzo Polacy cenią sobie wszystko co wiąże się ze spokojem w ich najbliższym otoczeniu. – komentuje Maja Medowska, koordynator projektu marki Lipton.
Opracowała Natasza Lasky
Zobacz także:
Zwolnili ją z pracy, bo była za ładna!
33-letnia Amerykanka usłyszała od swoich pracodawców, że jej uroda rozprasza innych pracowników… Teraz walczy o swoje prawa.
Kolejne badania naukowców z różnych części świata są bezwzględne! Eksperymenty, sondaże, statystyki... Jedne za drugimi dowodzą, że czas najwyższy zadbać o swój image!