Samobadanie piersi to podstawowy, bardzo istotny element, od którego zależy w dużej mierze wczesne wykrycie zmian o charakterze nowotworowym w piersi. Regularnie wykonywane daje szansę zdiagnozowania raka na etapie w pełni uleczalnym. Najlepiej wykonywać je raz w miesiącu, 2-3 dni po zakończeniu miesiączki, poczynając od 20-stego roku życia. Kobiety niemiesiączkujące powinny wyznaczyć sobie stały dzień w kalendarzu, w którym poświęcą na samobadanie kilkanaście minut, np. pierwszy dzień każdego miesiąca.
Samobadanie piersi składa się z dwóch etapów – pierwszy to oglądanie ich stanu, drugi nosi nazwę palpacji i jest badaniem dotykowym. Przeprowadź je najlepiej wieczorem, w ciepłym miejscu pozwalającym zachować pełną prywatność.
Jak radzi portal informacyjny rakpiersi.pl, w celu przeprowadzenia oględzin stanu piersi kobieta powinna rozebrać się do pasa i stanąć przed lustrem. Najpierw należy dokładnie obejrzeć piersi sprawdzając czy nie ma zmian w ich wyglądzie, kształcie, wielkości, kolorze brodawek, a także czy nie pojawiły się ewentualne wypryski lub zmiany koloru, dołki i wciągnięcia skóry. Należy także porównać ze sobą wielkość obu brodawek.
W trakcie badania należy również pamiętać o obejrzeniu górnej części piersi dochodzącej do pachy. Na naszym schemacie – patrz punkt 2. Oględzin biustu warto dokonać także z profilu. W tym celu należy spleść ręce z tyłu głowy i obrócić się tak, by dobrze obejrzeć biust z jednego a następnie z drugiego boku. Pochyl się także do przodu i oceń czy nie pojawiły się żadne zagłębienia lub zmiany w wyglądzie brodawek.
Badanie dotykowe należy przeprowadzić w pozycji leżącej (na naszym schemacie – punkt 1) oraz stojącej (na schemacie – punkt 3 oraz 4). Badanie prawej piersi wykonuje się lewą ręką. Jak instruują lekarze z rakpiersi.pl, pierś należy mocno uciskać dłonią. Badanie należy przeprowadzić bardzo dokładnie, nie pomijając żadnego fragmentu gruczołu. W trakcie badania dłoń należy trzymać równolegle do powierzchni skóry i dotykać pierś całą powierzchnią dłoni, a nie tylko końcem palców.
Rak piersi może dawać przerzuty do węzłów chłonnych pachy i okolicy nadobojczykowej. Węzły te można również wykryć i ocenić ich stan przez badanie dotykowe. Dlatego należy sprawdzić pachę, a następnie dołki nadobojczykowe czy nie ma tam guzków, tj. powiększonych węzłów chłonnych.
Zmiany, o których należy koniecznie powiedzieć ginekologowi:
Ból piersi, szczególnie jeśli pojawił się w jednej piersi i możesz wskazać jego dokładne umiejscowienie;
Wyciek płynu z brodawki;
Niepokojąca krosta lub owrzodzenie w okolicy brodawki;
Zmiana kształtu lub wielkości i koloru otoczki;
Zmiana kształtu lub wielkości piersi;
Przebarwienia skóry piersi;
Obrzęk pod pachą spowodowany powiększeniem węzłów chłonnych;
Wyczuwalny dłonią guzek w piersi;
Pamiętaj! Samobadanie nie zwalnia cię z wizyt u ginekologa oraz specjalistycznych badań! Kobiety, które ukończyły 35. rok życia powinny raz na 6 miesięcy poddać się ultrasonografii, panie po 45. roku życia muszą natomiast przynajmniej co dwa lata zgłaszać się na mammografię.
Gabriela Mostowicz-Zamenhof
Zobacz także: